Austria
Graz, kościół NMP Wspomożycielki
Marek SztorcGraz, kościół NMP Wspomożycielki
Graz, Mariahilfkirche
Lokalizacja: Graz, Mariahilferplatz 3 (47.072782, 15.433020)
Budowa: 1607-1611, 1742 - 1744
Architekt: Giovanni Pietro de Pomis, Josef Hueber
Styl: barok, późny barok
HISTORIA. Kościół został zbudowany dla minorytów w latach 1607 - 1611 z fundacji Hansa Urlicha von Eggenberg. Autorem projektu był włoski malarz i architekt Giovanni Pietro de Pomnis. W XVII w. rozwinął się kult cudownego obrazu Matki Bożej i kościół stał się ważnym centrum pielgrzymkowym. W latach 1655-58 do północnej nawy dostawiono kaplicę św. Antoniego z Padwy. W latach 1742-1744 wzniesiono dwuwieżową fasadę według planów Josefa Huebera. W 1783 r. minoryci utworzyli przy kościele parafię i w ten sposób uniknęli kasaty zgromadzenia.
ARCHITEKTURA. Barokowy kościół złożony z trójnawowego, czteroprzęsłowego pseudobazylikowego korpusu i krótkiego prezbiterium. Korpus nawowy poprzedza dwuwieżowa fasada a od południa do kościoła dostawiona jest kaplica św. Antoniego z Padwy. Późnobarokowa fasada jest trójdzielna, ujęta po bokach wysokimi wieżami, z częścią środkową wydzieloną parami półkolumn podtrzymujących trójkątny szczyt. Na szczycie ustawiona jest rzeźba św. Michała Archanioła strącającego szatana do piekła, jej autorem jest Philipp Jacob Straub. Wieże czworoboczne o ściętych narożnikach nakryte są barokowymi hełmami z latarniami. W przyziemiu fasady rozmieszczone są trzy portale, z których środkowy ujęty jest wnękami z posągami świętych franciszkańskich: Franciszka z Asyżu i Antoniego z Padwy a nad nim umieszczona jest figura Matki Bożej. Elewacje boczne kościoła przebite są dużymi oknami o łukach odcinkowych. Kościół nakrywa wspólny dach dwuspadowy, nad kaplicą kopuła z latarnią. Wewnątrz nawa główna otwarta jest do naw bocznych półkolistymi arkadami, opiętymi pilastrami i podtrzymującymi wydatny gzyms. Nawa główna i prezbiterium nakryte są sklepieniami kolebkowym, w nawie na gurtach. Nad nawami bocznymi sklepienia krzyżowe.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. W późnobarokowym ołtarzu głównym z 1769 r. umieszczony jest łaskami słynący obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, który w 1611 r. namalował Giovanni Pietro de Pomis. Srebrne tabernakulum wykonał Anton Römer, złotnik z Grazu według projektu Veita Königera, rzeźbiarza z Tyrolu. Figury aniołów wykonał Philipp Jacob Straub. Przy tęczy ustawione są dwa ołtarze boczne z 2. połowy XVIII w. W jednym z nich umieszczony jest barokowy obraz Chrystusa Ukrzyżowanego z XVII w. a w drugim obraz św. Archanioła Michała patrona umierających dusz, namalowany przez Antona Jandla w 1770 r. W kaplicy św. Antoniego z Padwy, przylegającej do nawy północnej, umieszczony jest późnobarokowy ołtarz z obrazem św. Antoniego z 1. połowy XVIII w. W nawie południowej znajduje się rzeźba św. Maksymiliana Kolbe z 1983 r. Na południowo-zachodnim filarze nawy głównej znajduje się epitafium budowniczego kościoła i autora łaskami słynącego obrazu Matki Bożej, Giovanniego Pietro de Pomis (zm. 1633). Zakrystia posiada bogatą dekorację stiukową, którą wykonał być może Johann Cajuetan Androy. W kaplicy św. Bonaventury dekoracja stiukowa, wykonana przez Mathiasa Camina. Przy ołtarzu św. Michała umieszczona jest wnęka mieszcząca sarkofagi przedstawicieli rodu von Eggenberg, wśród nich jest także trumna fundatora kościoła, Hansa Urlicha von Eggenberg.
LITERATURA
Knaurs Kulturführer in Farbe Österreich, oprac. zb., Augsburg 1998
Strona internetowa: https://graz-mariahilf.graz-seckau.at (dostęp 03.05.2021)
Graz, kościół NMP Wspomożycielki
Kościoły w Grazu opisane na stronie: zabytkowekoscioly.net
Graz, katedra św. Idziego
Graz, kościół św. Katarzyny
Graz, kościół Matki Bożej Pocieszycielki (Mariatrost)
Graz, kościół Wniebowzięcia NMP
Graz, kościół NMP Wspomożycielki