Krems, kościół św. Szczepana, pijarów

Szczegóły: | Odsłony: 389

Krems, kościół św. Szczepana, pijarów
Krems, kirche St. Stephan, piaristenkirche

Lokalizacja: Krems an der Donau, Piaristengasse 1 (48.412656, 15.599667)
Budowa: 1457-1515
Architekt: Gregor Hauser
Styl: późny gotyk

HISTORIA. Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z 1014 r. Najstarszym elementem obecnego kościoła są dolne partie wieży, które pochodzą z XIII w. Obecny gotycki kształt kościół uzyskał w 2. połowie XV w. w czasie przebudowy dokonanej przez strzechę budowlaną wiedeńskiej katedry. W pierwszym etapie do 1457 r. wzniesiono prezbiterium, następnie do 1477 r. powstał trójnawowy korpus nawowy, który został nakryty sklepieniami do 1515 r. Przy tych ostatnich pracach czynny był budowniczy Gregor Hauser. W XV w. podwyższono także wieżę. W 1616 r. opiekę nad kościołem przejęli jezuici, którzy zbudowali po sąsiedzku kolegium. W gestii miasta pozostała wieża kościelna, która dotąd zwieńczona jest herbem miasta a nie krzyżem. W 1776 r. kościół przejął zakon pijarów.

ARCHITEKTURA. Późnogotycki kościół złożony jest z trójnawowego czteroprzęsłowego korpusu halowego oraz z trójprzęsłowego prezbiterium zamkniętego trójbocznie. Do korpusu od zachodu dostawiona jest wysoka wieża. Na zewnątrz kościół opięty jest uskokowymi przyporami, między którymi znajdują się wysokie okna ostrołukowe z maswerkami, w korpusie trójdzielne a w prezbiterium trój- i czterodzielne. W przyziemiu, między przyporami drugiego przęsła korpusu od zachodu znajduje się płytka kruchta mieszcząca gotycki portal zwieńczony ostrołukową wimpergą w kształcie oślego grzbietu. W południowym narożniku prezbiterium i korpusu znajduje się kruchta otwarta dwiema ostrołukowymi arkadami. Korpus nawowy i prezbiterium nakrywają strome dwuspadowe dachy, z wieżyczką na sygnaturkę nad prezbiterium. Wieża zbudowana na planie kwadratu, z tarczą zegarową w najwyższej kondygnacji, nakryta jest hełmem z latarnią, ujętym czterema narożnymi ośmiobocznymi wieżyczkami. Wnętrza kościoła nakryte są sklepieniami gwiaździstymi o różnorodnych rysunkach, w korpusie wspartymi na smukłych filarach.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Wyposażenie wnętrza jest przeważnie barokowe i późnobarokowe. W prezbiterium ustawiony jest późnobarokowy ołtarz główny z XVIII w. z obrazem Wniebowzięcia NMP, namalowanym w 1756 r. przez Martina Johanna Schmidta zwanego Kremskim Schmidtem. W prezbiterium ustawione są jeszcze renesansowe stalle. W późnobarokowych ołtarzach bocznych umieszczone są kolejne obrazy Martina Johanna Schmidta: Święty Józef Kalasanty, Święty Józef i Święty Alojzy. W nawie znajduje się barokowa ambona o bogatej dekoracji rzeźbiarskiej. Także barokowe są figury świętych zawieszone na filarach. Na chórze znajduje się późnobarokowy prospekt organowy z 1749 r. z późniejszymi 19-głosowymi organami z 1893 r. Na wieży zawieszony jest 5 tonowy dzwon odlany w 1702 r. przez Mathiasa Priningera w Krems. Dzwon ten jest największym dzwonem w Austrii.

LITERATURA

Knaurs Kulturführer in Farbe Wachau, oprac. zb., München 1985
Knaurs Kulturführer in Farbe Österreich, oprac. zb., Augsburg 1998

Krems, kościół św. Szczepana, pijarów