Włochy

Assisi, cattedrale di San Rufino

Lokalizacja: Asyż, Piazza San Rufino 3 (43.070203°, 12.617778°)
Budowa: 1140-1253
Architekt: Giovanni da Gubbio
Styl: romański, późnorenesansowy

Położona we wschodniej części starego Asyżu katedra św. Rufina jest budowlą późnoromańską ale posiadającą także cechy wczesnego gotyku i późnego renesansu.

HISTORIA. Pierwszy kościół na tym miejscu powstał już w VIII w., to w nim złożone zostały zwłoki św. Rufina, męczennika z III wieku. Około 1028 r. świątynia ta została zastąpiona inną budowlą, którą w 1053 r. podniesiono do godności katedry. Budowę obecnej katedry rozpoczęto w 1140 r. z inicjatywy biskupa Clarissimusa, który zlecił przygotowanie planów i prowadzenie budowy mistrzowi Giovanniemu da Gubbio (Janowi z Gubbio). W 1253 r. prace musiały być na ukończeniu bo świątynia została poświęcona przez papieża Innocentego IV. W latach 1571-1578 katedra została przebudowana w stylu późnego renesansu według projektu Gian Galeazzo Alessiego z Perugii, przekształcono wtedy wnętrze świątyni i wzniesiono kopułę nad nawą.

ARCHITEKTURA. Katedra złożona jest z trójnawowego korpusu i prezbiterium zamkniętego półkolistą apsydą. Do korpusu od północy przylega masywna kwadratowa wieża, która jest pozostałością wcześniejszej świątyni. Najwyższa kondygnacja wieży przepruta jest parami biforiów. Do prawej nawy dostawiona jest barokowa kaplica Najświętszego Sakramentu, ukończona w obecnym kształcie w 1663 r. Świątynię nakrywają dachy dwuspadowe nad nawą główną i prezbiterium oraz dachy pulpitowe nad nawami bocznymi. Między prezbiterium a nawą wznosi się kopuła z latarnią, wsparta na ośmiobocznym tamburze. Najbardziej interesującą częścią budowli jest jej romańska fasada frontowa, która swoją formą zapowiada już nadejście gotyku. Jest trójosiowa i dwukondygnacyjna, o podziałach poziomych i pionowych. W dolnej kondygnacji znajdują się trzy romańskie portale, zamknięte półkoliście. W tympanonie największego środkowego portalu umieszczona jest płaskorzeźbiona scena z tronującym Chrystusem i Matką Bożą pielęgnująca św. Rufina. U podstawy tego portalu znajdują się dwa rzeźbione lwy, jeden trzyma w paszczy człowieka drugi kozła. W tympanonie lewego portalu przedstawione są dwa lwy a w tympanonie portalu prawego dwa ptaki. U podstaw obu bocznych portali znajdują się rzeźbione gryfy. Przez całą szerokość górnej kondygnacji biegnie loggia, zamknięta po obu stronach posągami wilków. Nad loggią umieszczone są trzy rozety, z których środkowa jest największa. Rozetę tę otaczają rzeźby symbolizujące czterech ewangelistów, poniżej znajdują się trzy kariatydy podtrzymywane przez zwierzęta. Całość wieńczy trójkątny wczesnogotycki szczyt wypełniony ostrołukiem. Cechy romańskie posiada też apsyda prezbiterium, która obwiedziona jest fryzem arkadkowym. Wewnątrz nawa główna otwarta jest do naw bocznych półkolistymi arkadami, wspartymi na pokrytych pilastrami filarach. Prezbiterium i nawa główna nakryte są sklepieniami kolebkowymi.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. pochodzi przeważnie z okresu baroku i składają się na nie liczne ołtarze z obrazami i rzeźbami z XVII w. W prawej nawie znajduje się chrzcielnica w której ochrzczony został św. Franciszek w 1182 r a później także jego siostra św. Klara. W krypcie pod głównym ołtarzem pochowany jest św. Rufin, patrona kościoła.

LITERATURA

Giandomenico N., Asyż. Sztuka i Historia, wyd. Bonechi
Italien. Knaurs Kulturführer in farbe, opr. zb., Augsburg 1998
Sztuka romańska, pod. red. R. Tomana, wyd. Konemann 2000
Strona internetowa: http://it.wikipedia.org/wiki/Cattedrale_di_San_Rufino

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł