Francja

Monaco, katedra Niepokalanego Poczęcia NMP
Cathédrale Notre-Dame-Immaculée de Monaco

Lokalizacja: Nice, 4 Rue Colonel Bellando de Castro (43.730376, 7.422699)
Budowa: 1875-1903
Styl: neoromanizm, bizantyjski

HISTORIA. Pierwszy kościół na Skale p.w. św. Mikołaja w Monaco został zbudowany w okresie pomiędzy latami 1247-1321. Kiedy w 1868 r. Monaco zostało wydzielone z diecezji nicejskiej zapadła decyzja o rozbiórce kościoła i budowie okazałej katedry. Została ona wzniesiona w latach 1875-1903 i poświęcona w 1911 r.

ARCHITEKTURA. Katedra wzniesiona w stylu romańsko-bizantyjskim, złożona z trójnawowego sześcioprzęsłowego korpusu, transeptu i zamkniętego półkoliście prezbiterium z obejściem otoczonym wieńcem kaplic. Nad skrzyżowaniem naw wznos się kopuła, po obu stronach prezbiterium dostawione są kwadratowe wieże zaś od południa kościół poprzedza szeroka fasada. Nad nawami bocznymi rozmieszczono empory a do samych naw bocznych przylegają płytkie kaplice.

Fasada jest trójdzielna z lekko wysuniętą do przodu częścią środkową nakrytą trójkątnym szczytem i bocznymi polami zwieńczonymi półszczytami. W przyziemiu znajdują się trzy neoromańskie portale wejściowe, z których środkowy jest największy. Powyżej w środkowym polu fasady umieszczona jest rozeta a w zwieńczeniu płaskorzeźba Chrystusa Pantokratora. Boczne pola fasady wypełnione są dwoma rzędami półkolistych otworów okiennych i rzędem ślepych arkadek nad nimi.

Elewacje korpusu nawowego podzielone są lizenami i przebite niewielkimi oknami zamkniętymi półkoliście, dwa rzędy większych okien oświetlają ramiona transeptu. Wieże kwadratowe, z najwyższymi kondygnacjami przebitymi oknami. Nawę główną, ramiona transeptu i prezbiterium nakrywają dachy dwuspadowe. Nawy boczne, kaplice obejścia i rzędy kaplic przy nich nakrywają dachy jednospadowe. Nad skrzyżowaniem kopuła podparta ośmiobocznym tamburem.

Wewnątrz ściany nawy głównej podzielone są na trzy strefy. Dolna strefa to półkoliste arkady otwarte do naw bocznych, środkowa strefa to trójdzielne okna otwarte na empory i górna strefa to niewielkie okna zamknięte półkoliście. Przez całą wysokość ściany przebiegają półkolumny podtrzymujące gurty sklepień krzyżowych. Prezbiterium otwarte na kaplice obejścia wąskimi półkolistymi arkadami. W skrzyżowaniu nawy głównej i transeptu ustawione są cztery potężne filary podpierające kopułę na pendentywach. Nawy korpusu, transept i obejście nakryte są sklepieniami krzyżowymi.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. W apsydzie prezbiterium znajduje się mozaika przedstawiająca Matkę Bożą Niepokalanie Poczętą. Po środku prezbiterium ustawiona jest marmurowa mensa ołtarzowa z białego marmuru carraryjskiego a przed nią relikwiarz św. Devoty, patronki Monaco. W nawach bocznych znajduje się kilka renesansowych nastaw ołtarzowych: ołtarz św. Mikołaja z około 1500 r. malowany przez Lodovico Brea, ołtarz św. Devoty, Pieta z 1505 r. oraz tzw. ołtarz Białych Pokutników z obrazem Piety, przypisywanym Francesco Brea. Na chórze organowym umieszczone są organy z 1976 r. Katedra pełni też rolę mauzoleum rodu Grimaldich, panujących w Monaco od 1297 r. Najnowsze pochówki dotyczą księcia Rainera III (zm. 2005) i jego żony Grace Kelly  (zm. 1982), których płyty nagrobne umieszczono w obejściu prezbiterium.

LITERATURA

Strona internetowa: https://www.visitmonaco.com/fr/lieu/monuments-eglise/94/cathedrale-notre-dame-immaculee-de-monaco

Monaco, katedra Niepokalanego Poczęcia NMP

• Następny artykuł