Austria
Graz, bazylika Matki Bożej Pocieszycielki (Mariatrost)
Graz, basilika Mariae Geburt (Mariatrost)
Lokalizacja: Graz - Mariatrost, Kirchplatz 8 (47.107237, 15.491435)
Budowa: 1714-1724
Architekt: Andreas Stengg, Johann Georg Stengg
Styl: późny barok
Bazylika Mariatrost położona na szczycie wzniesienia Purberg jest jednym z ważniejszych miejsc pielgrzymkowych w Styrii. Pielgrzymi przybywają tu nie tylko z Austrii ale też Chorwacji i Węgier.
HISTORIA. Kościół został zbudowany dla zakonu paulinów w latach 1714-1724. Pracami budowlanymi kierowali Andreas Stengg i jego syn Johann Georg Stengg. Budowa została ukończona ostatecznie w 1779 r. Kilka lat później w 1786 r. decyzją cesarza Józefa II klasztor paulinów został zlikwidowany a kościół stał się świątynią parafialną. W latach 1846 – 1996 kościołem opiekowali się franciszkanie. W 1999 r. papież Jan Paweł II podniósł kościół do miana bazyliki mniejszej.
ARCHITEKTURA. Późnobarokowy kościół zbudowany został na planie krzyża łacińskiego z kopułą nad skrzyżowaniem naw. Złożony jest z szerokiej nawy ujętej po bokach trzema parami kaplic, transeptu i jednoprzęsłowego prezbiterium zamkniętego półkolistą apsydą. Od zachodu kościół poprzedza dwuwieżowa fasada z przedsionkiem w przyziemiu. Od północy i południa do kościoła przylegają zabudowania klasztorne. Fasada jest wklęsła i podzielona pilastrami oraz zwieńczona falistym szczytem. Na osi umieszczony jest portale wejściowy a nad nim wielkie okno zamknięte półkoliście. Po bokach zaś rozmieszczone są wnęki mieszczące posągi świętych. Fasadę ujmują dwie masywne kwadratowe wieże, nakryte baniastymi hełmami z latarniami. Elewacje boczne posiadają podziały ramowe, nawę boczną i kaplice nakrywa wspólny dach dwuspadowy, nad skrzyżowaniem naw wznos się kopuła z latarnią, częściowa ukryta pod połaciami dwuspadowych dachów prezbiterium i transeptu. Wewnątrz ściany kościoła rozczłonkowane są pilastrami dźwigającymi wydatne gzymsy i sklepienia żaglaste. Nad skrzyżowaniem naw wznosi się kopuła wsparta na potężnych filarach opiętych zwielokrotnionymi pilastrami.
WSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ściany, sklepienia i kopuła pokryte są późnobarokową polichromią, którą wykonali w latach 1733-54 Lukas von Schram i Johann Baptist Scheidt. Na kopule znajduje się scena Koronacji Marii, na jednym z przęseł widnieje scena Zwycięstwa nad Turkami pod Wiedniem i można tam dostrzec obok klęczącego cesarza Leopolda I także króla polskiego Jana III Sobieskiego. W prezbiterium ustawiony jest późnobarokowy ołtarz główny z 1695 r. W jego polu środkowym umieszczona jest późnogotycka rzeźba Matki Bożej z 1465 r. Pozostałe ołtarze również są późnobarokowe i pochodzą z XVIII w. Cennym zabytkiem jest późnobarokowa ambona o bogatej dekoracji rzeźbiarskiej i snycerskiej, którą wykonał w 1779 r. Veit Königer. Na korpusie ambony umieszczone są płaskorzeźbione sceny z życia Marii oraz trzy alegoryczne postacie symbolizujące wiarę, nadzieje i miłość.
LITERATURA
Knaurs Kulturführer in Farbe Österreich, oprac. zb., Augsburg 1998
Strona internetowa: http://mariatrost.graz-seckau.at (dostęp 11.12.2020)
Kościoły w Grazu opisane na stronie: zabytkowekoscioly.net
Graz, katedra św. Idziego
Graz, kościół św. Katarzyny
Graz, kościół Matki Bożej Pocieszycielki (Mariatrost)
Graz, kościół Wniebowzięcia NMP
Graz, kościół NMP Wspomożycielki