Salzburg, kościół franciszkanów NMP

Szczegóły: | Odsłony: 865

Salzburg, kościół franciszkanów NMP
Salzburg, Franziskanerkirche Zu Unserer Lieben Frau

Lokalizacja: Salzburg, Sigmund Haffner Gasse 13 (47.798178, 13.044375)
Budowa: 1220, 1422-1461
Architekt: Hans von Burghausen, Stephan Krumenauer
Styl: romanizm, gotyk, barok

HISTORIA. Pierwszy kościół pod wezwaniem Matki Bożej został wzniesiony w VIII w. Początkowo należał do opactwa benedyktynów w Salzburgu (Stift St. Peter). W 1139 r. został podniesiono do godności miejskiego kościoła parafialnego. W 1167 r. został zniszczony przez pożar a następnie odbudowany. Obecny romański korpus nawowy został wzniesiony w 1220 r. W 1422 r. rozpoczęto budowę nowego gotyckiego chóru, pracami budowlanymi kierował Hans von Burghausen. Po jego śmierci w 1432 r. kierownictwo budowy przejął Stephan Krumenauer. Ukończenie prac nastąpiło w 1461 r. W latach 1486-98 podwyższono jeszcze wieżę kościoła. W 1592 r. kościół został przekazany franciszkanom, którzy do dziś opiekują się kościołem. W latach 1587-1628 kościół pełnił czasowo funkcję katedry. Na początku XVIII w. wnętrze kościoła zostało częściowo zbarokizowane.

ARCHITEKTURA. Kościół złożony jest z późnoromańskiego korpusu bazylikowego i znacznie wyższego późnogotyckiego prezbiterium, do którego od południa dostawiona jest wieża. Korpus bazylikowy trójnawowy, z trójprzęsłową nawą główną i sześcioprzęsłowymi nawami bocznymi z emporami nad nimi. Korpus nakrywa dach dwuspadowy. Prezbiterium halowe, trójnawowe i trójprzęsłowe zamknięte pięciobocznie. Ściany prezbiterium przebite wielkimi pięciodzielnymi oknami ostrołukowymi z maswerkami. Prezbiterium nakrywa wysoki dach namiotowy. Korpus nawowy poprzedza późnobarokowa fasada trójdzielna, dwukondygnacjowa, rozczłonkowana pilastrami i zwieńczona półkolistym szczytem. Na osi dolnej kondygnacji znajduje się romański portal uskokowy przekształcony około 1700 r. Nad portalem umieszczone jest duże półkoliste okno. Zwieńczenie fasady wypełnia fresk przedstawiający Najświętszą Marię Pannę Niepokalanie Poczętą, jest on kopią obrazu Bartolome Estebana Murillo. Wysoka wieża zbudowana na planie kwadratu nakryta jest neogotyckim hełmem ostrosłupowym.

Wnętrze prezbiterium nakryte jest sklepieniem gwiaździstym, wspartym na pięciu niezwykle smukłych filarach. Nawa główna rozczłonkowana jest pilastrami dźwigającymi sklepienie krzyżowo żebrowe i masywnymi filarami podtrzymującymi ostrołukowe arkady międzynawowe. Nawy boczne nakrywają sklepienia krzyżowe.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. W prezbiterium znajduje się późnobarokowy ołtarz główny wykonany w latach 1709-10 przez Johanna Fischera von Erlach. W polu głównym ujętym kolumnami umieszczona jest późnogotycka rzeźba Matki Bożej wykonana w latach 1495-98 przez Michaela Pachera. Prezbiterium otoczone jest pierścieniem kaplic, które posiadają bogatą dekorację stiukową. W kaplicach umieszczone są barokowe ołtarze z XVII-wiecznymi obrazami. Do najcenniejszych należą płótna: Św. Franciszek pomagający ubogim i chorym, namalowany przez Johanna Michaela Rottmayra z 1693 r. i Narodziny Chrystusa, dzieło Francesco Vanni z około 1600 r.

LITERATURA

Knaurs Kulturführer in Farbe Österreich, oprac. zb., Augsburg 1998
Moser. E. P., Salzburg. Stadt Und Land, 1980
Neuhardt J., Wallfahrten im Erzbistum Salzburg 1982 (PDF)

Salzburg, kościół franciszkanów NMP