Krems, kościół św. Wita

Szczegóły: | Odsłony: 238

Krems, kościół św. Wita
Krems, kirche St. Veit

Lokalizacja: Krems an der Donau, Pfarrplatz (48.411808, 15.599902)
Budowa: 1616 - 1630
Architekt: Cypriano Blasino
Styl: barok

HISTORIA. Pierwsza wzmianka o kościele św. Wita pochodzi z 1178 r. W XIII w. kościół został przebudowany lub wzniesiony od podstaw w stylu gotyckim. W latach 1616 - 1630 budowniczy Cypriano Blasino wzniósł na miejscu poprzedniego obecny kościół, który jest jedną z najwcześniejszych świątyń barokowych w Austrii. W XVIII w. wnętrze kościoła uzyskało późnobarokowy wystrój. W 1798 r. podwyższono gotycką wieżę nadając jej obecny wygląd.

ARCHITEKTURA. Barokowy kościół złożony jest z obszernej pięcioprzęsłowej nawy ujętej po bokach kaplicami i węższego dwuprzęsłowego prezbiterium zamkniętego półkoliście. Od południa na wysokości drugiego przęsła dostawiona jest wysoka dzwonnica, na wysokości czwartego przęsła znajdują się duże kaplice, tworząc pozory transeptu. Fasadę od zachodu poprzedza niewielki przedsionek ujęty niskimi wieżyczkami nakrytymi półcebulastymi hełmami. Między wieżyczkami rozmieszczone jest wysokie okno zamknięte półkoliście. Fasadę wieńczy trójkątny szczyt ze spływami i obeliskami oraz rzeźbami świętych Leopolda i Wita. Elewacje boczne nawy opięte są przyporami, które w dolnej części zostały wciągnięte do wnętrza i wydzielają kaplice boczne. Kaplice te oświetlone są dużymi oknami termowymi, w górnej części nawa główna przebita jest okulusami, podobnie jak prezbiterium, które w dolnej części oświetlają duże prostokątne okna zamknięte łukami odcinkowymi. Nawę i prezbiterium nakrywają strome dachy dwuspadowe. Wieża zbudowana na planie kwadratu, do dwóch trzecich wysokości wczesnogotycka, z ostrołukowymi oknami, w najwyższej kondygnacji barokowa, opięta pilastrami i nakryta baniastym hełmem z podwójną latarnią. Ściany wnętrza rozczłonkowane są żłobkowanymi pilastrami podtrzymującymi obiegający gzyms z belkowaniem i gurty sklepień kolebkowych. Kaplice otwarte są do nawy półkolistymi arkadami zwieńczonymi dekoracją rzeźbiarską i malarską.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA jest przeważnie późnobarokowe i powstało w XVIII w. Sklepienia nawy, prezbiterium i kaplic bocznych pokryte są freskami wykonanymi w 1787 r. przez Johanna Martina Schmidta, zwanego Kremskim Schmidtem. Ołtarz główny wykonał z marmuru Josef Matthias Götz z Pasawy w latach 1733-1735. Obraz w polu głównym tego ołtarza ze sceną Męczeństwa św. Wita namalował w 1734 r. Johann Georg Schmidt, tzw. Schmidt Wiedeński. W północnej kaplicy transeptu w ołtarzu wykonanym z czarnego marmuru umieszczona jest niewielka figura Matki Bożej z około 1420 r. pochodząca z Czech. W jednym z bocznych ołtarzy po prawej stronie umieszczony jest obraz św. Sebastiana namalowany w 1715 r. przez Martino Altamonte. Josef Matthias Götz obok ołtarza głównego wykonał też ambonę i piękne stalle chóru.

LITERATURA

Knaurs Kulturführer in Farbe Wachau, oprac. zb., München 1985
Knaurs Kulturführer in Farbe Österreich, oprac. zb., Augsburg 1998
Strona internetowa: https://www.domderwachau.at/#mobileSidebarWrapper

Krems, kościół św. Wita