Austria

Maria Taferl, kościół Matki Bożej Bolesnej
Maria Taferl, kirche Schmerzhaften Muttergottes

Lokalizacja: Maria Taferl, Bezirk Melk (48.225288, 15.156313)
Budowa: 1660 - 1711
Architekt: Georg Gerstenbrandt, Carlo Lurago, Jacob Prandtauer
Styl: późny barok

HISTORIA. W Maria Taferl znajduje się jedno z najważniejszych sanktuariów maryjnych w Austrii. Jego początki związane są z cudownymi uzdrowieniami, które miały miejsce w 1633 r. i 1642 r. Krótko potem zbudowano kaplicę na pomieszczenie rzeźbionej Piety ufundowanej przez jednego z uzdrowionych. W 1660 r. rozpoczęto budowę kościoła pielgrzymkowego według modelu wykonanego przez mistrza budowlanego Georga Silbernagela pod kierunkiem Georga Gerstenbrandta. W latach 1671-1673 prace budowlane prowadził włoski architekt Carlo Lurago, który równocześnie pracował przy przebudowie katedry w Pasawie. Budowę kościoła kończył w latach 1707-1711 architekt Jacob Prandtauer. W okresie panowania cesarza Józefa II zakazano pielgrzymek a kościół zamieniono na świątynię parafialną. W 1947 r. kościół został podniesiony do rangi bazyliki.

ARCHITEKTURA. Wczesnobarokowy kościół zbudowany na planie krzyża, złożony z dwuprzęsłowej nawy, transeptu i jednoprzęsłowego prezbiterium zamkniętego ścianą prostą. Od północy do prezbiterium, na całej jego szerokości przylega zakrystia. Od południa kościół poprzedzony jest dwuwieżową fasadą z przedsionkiem w przyziemiu. Czworoboczne wieże są nieznacznie cofnięte do tyłu, podzielone gzymsem na dwie kondygnacje, opięte parami pilastrów i nakryte cebulastymi hełmami. Środkowa część fasady ujęta jest parami pilastrów i zwieńczona nieregularnym szczytem. W przyziemiu na osi fasady znajduje się prostokątny portal z 1694 r. nakryty przerwanym półkolistym naczółkiem. Nad portalem okno zwieńczone także półkolistym naczółkiem. Elewacje boczne rozczłonkowane są pilastrami i przebite prostokątnymi oknami zamkniętymi półkoliście. Nad kościołem wznoszą się dachy dwuspadowe. Wewnątrz ściany podzielone masywnymi filarami opiętymi pilastrami z bogato rzeźbionymi i złoconymi kapitelami. Centralne przęsło transeptu wydzielają cztery potężne filary dźwigające spłaszczoną pozorną kopułę. Nawa i prezbiterium nakryte są sklepieniami kolebkowymi na gurtach.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA pochodzi przeważnie z XVIII w. Autorem fresków jest Antonio Beduzzi, który wykonał je w latach 1714 -1718 przy pomocy kilku współpracowników. Nad prezbiterium ukazane są anioły podtrzymujące Krzyż, w kopule nad skrzyżowaniem naw Wniebowzięcie Maryi, nad ramionami transeptu inne sceny z życia Matki Bożej. Na pendentywach kopuły przedstawieni zostali ewangeliści, w nawie dwie sceny z życia św. Józefa zaś w przedsionku historie cudownych uzdrowień. Całą północną ścianę prezbiterium wypełnia późnobarokowy ołtarz główny wykonany w 1736 r. przez Josefa Matthiasa Götza z różnobarwnych stiukowych marmurów. W półkolistej wnęce umieszczony jest ołtarz łaski z 1735 r., który wykonał ze srebra Johann Peter Schwendter. W centralnym miejscu ołtarza znajduje się łaskami słynąca rzeźbiona Pieta. Ołtarz posiada bardzo bogatą dekorację rzeźbiarską m.in. z dwiema figurami proroków Izajasza i Jeremiasza. W ramionach transeptu ustawione są późnobarokowe ołtarze, które wykonał w latach 1779-1781 Jacob Mössl. Obrazy do nich namalował Martin Johann Schmidt zwany Kremser Schmidt, przedstawiają one Świętą Rodzinę i Ukrzyżowanie Chrystusa. W nawie znajduje się późnobarokowa złocona ambona z 1726 r. o niezwykle bogatej dekoracji snycerskiej. Wykonali ją Matthias Tempe i Peter Widerin. Na chórze umieszczony jest rokokowym prospekt o bardzo bogatej dekoracji snycerskiej i rzeźbiarskiej z organami wykonanymi przez organmistrza Johanna Hencke w 1760 r.

LITERATURA

Knaurs Kulturführer in Farbe Österreich, oprac. zb., Augsburg 1998
Knaurs Kulturführer in Farbe Wachau, oprac. zb., München 1985

Maria Taferl, kościół Matki Bożej Bolesnej

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł