Czechy
Praga, kościół św. Salwatora
Marek SztorcPraga, kościół św. Salwatora
Praha, kostel sv. Salvatora
Lokalizacja: Praga - Stare Miasto, Klasterska 779 (50.092405, 14.424619)
Budowa: 1261
Styl: gotyk
HISTORIA. Kościół jest częścią klasztoru św. Agnieszki założonego w 1231 r. przez króla Wacława I i jego siostrę Agnieszkę Przemyślidkę, kanonizowaną w 1989 r. przez papieża Jana Pawła II. Kompleks został ufundowany jako podwójny klasztor żeńskiego zakonu klarysek i męskiego zakonu franciszkanów. Budowę kościoła św. Salwatora dla klarysek rozpoczęto w 1261 r. z okazji koronacji Przemysła II Ottokara pod kierunkiem nieznanego budowniczego z Francji. Świątynia wzniesiona na wzór paryskiej Sainte Chapelle była miejscem przechowywania najważniejszych relikwii królestwa czeskiego. Największym skarbem był krucyfiks Przemysła Ottokara II z fragmentami Krzyża Świętego, obecnie przechowywany w skarbcu katedry w Ratyzbonie. Kościół stał się też miejscem pochówku przedstawicieli rodu Przemyślidów. W krypcie zostali pochowani m.in: fundator kościoła Wacław I, jego syn Przemysł Ottokar II (jego szczątki zostały później ekshumowane i przeniesione do katedry św. Wita) oraz sama św. Agnieszka, której ciało siostry przeniosły w inne miejsce z obawy przed powodziami i którego dotąd nie udało się odnaleźć. W XVI w. zabudowania klasztorne przejęli dominikanie a w 1782 r. za panowania cesarza Józefa II klasztor uległ kasacie. W 1986 r. zespół klasztorny został odrestaurowany i obecnie znajduje się tu oddział Galerii Narodowej.
ARCHITEKTURA. Kościół zbudowany z kamienia w stylu burgundzkiego gotyku cysterskiego. Złożony jest z dwuprzęsłowego korpusu nawowego zamkniętego pięciobocznie, trójprzęsłowej kaplicy Najświętszej Marii Panny dostawionej od zachodu i jednoprzęsłowej kaplicy św. Marii Magdaleny dobudowanej do północo-zachodniego narożnika. Korpus opięty jest przyporami, między którymi rozmieszczone są ostrołukowe okna dwudzielne z maswerkami w formie gwiazd pięcioramiennych i lilii pięciolistnych. Nakrywa go dach dwuspadowy z neogotycką wieżyczką na sygnaturkę. Wnętrze korpusu nawowego nakrywa sklepienie krzyżowo-żebrowe wsparte na służkach i przyściennych kolumnach. Pod posadzką krypta sklepiona kolebkowo i zamknięta wielobocznie. Nawa otwarta jest do kaplicy półkolista arkadą wspartą na kolumnach, których kapitele zdobią głowy czeskich władców i ich żon. Kaplica nakryta jest także sklepieniem krzyżowo-żebrowym wspartym na służkach. Kaplicę NMP nakrywa stromy dach jednospadowy a kaplicę św. Marii Magdaleny dach trójspadowy.
LITERATURA
Knaurs Kulturführer in Farbe Prag und Böhmen, opr. zb., München 1993
Kroh A., Praga. Przewodnik, wyd. Rewasz 2007
Pernal M., Praga. Spacerownik historyczny, Warszawa 2013
Rygl T., Praga. Detailed visual guide, 2019
Praga, kościół św. Salwatora
Kościoły Pragi opisane na stronie zabytkowekoscioly.net
Praga, katedra św. Wita
Praga, kościół Matki Bożej na Slovanech
Praga, kościół Matki Bożej Śnieżnej
Praga, kościół Matki Bożej Zwycięskiej
Praga, kościół Matki Bożej Zwycięskiej (Biała Góra)
Praga, kościół Najświętszego Salwatora
Praga, kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa
Praga, kościół Najświętszej Trójcy
Praga, kościół Narodzenia Pańskiego (Loreta)
Praga, kościół Panny Marii Anielskiej i św. Kajetana
Praga, kościół Panny Marii przed Tynem
Praga, kościół św. Anny
Praga, kościół św. Apolinarego
Praga, kościół św. Ducha
Praga, kościół św. Franciszka z Asyżu
Praga, kościół św. Gawła
Praga, kościół św. Henryka i św. Kunegundy
Praga, kościół św. Idziego
Praga, kościół św. Ignacego, jezuitów
Praga, kościół św. Jana Nepomucena (Hradczany)
Praga, kościół św. Jana Nepomucena na Skałce
Praga, kościół św. Jerzego
Praga, kościół św. Józefa
Praga, kościół św. Ludmiły
Praga, kościół św. Marcina przy murze
Praga, kościół św. Mikołaja (Mała Strana)
Praga, kościół św. Mikołaja (Stare Miasto)
Praga, kościół śś. Piotra i Pawła (Wyszehrad)
Praga, kościół św. Salwatora
Praga, kościół św. Szczepana
Praga, kościół św. Szymona i Judy
Praga, kościół św. Wacława
Praga, kościół św. Wawrzyńca
Praga, kościół Wniebowzięcia Panny Marii (Strahov)
Praga, kościół Wniebowzięcia Panny Marii i św. Karola Wielkiego
Praga, kościół Zwiastowania Panny Marii
Praga, rotunda św. Longina
Praga, rotunda św. Marcina
Praga, sobór katedralny świętych Cyryla i Metodego
Praga, zbór husycki (Vinohrady)