Węgry
Budapeszt, kościół św. Anny
Marek SztorcBudapeszt, kościół św. Anny
Budapest, Szent Anna Templom
Lokalizacja: Budapeszt - Víziváros, Batthyány tér 7 (47.505570, 19.038406)
Budowa: 1740-62
Architekt: Kristóf Hamon
Styl: późny barok
HISTORIA. Kościół został wzniesiony przez jezuitów w latach 1740-62 według projektu Kristófa Hamona. Po jego śmierci prace budowlane kontynuował Máté Nöpauer. Już w 1763 r. kościół został uszkodzony podczas trzęsienia ziemi. Po kasacie zakonu jezuitów kościół stał się świątynią parafialną. W lata 50-tych XX w. władze komunistyczne zastanawiały się nad rozbiórką kościoła w związku z budową metra.
ARCHITEKTURA. Późnobarokowy kościół złożony z ośmiobocznej nawy oraz krótkiego prezbiterium, zakończonego ścianą prostą. Po bokach prezbiterium dostawione są przybudówki zakrystyjne. Smukła fasada kościoła jest trójosiowa, podzielona pilastrami i dwukondygnacjowa, rozdzielona wydatnym gzymsem. W środkowej części dolnej kondygnacji znajduje sie portal ozdobiony alegoriami Wiary, Nadziei i Miłości. W górnej kondygnacji w półkolistej wnęce umieszczona jest rzeźba św. Anny z małą Marią. Środkową część kościoła wieńczy odcinkowy naczółek z herbem Budy i Okiem Opatrzności., ujętym dwiema figurami aniołów. Fasadę wieńczą dwie kwadratowe wieże nakryte cebulastymi hełmami z latarniami. Elewacje boczne o podziałach pilastrowych i dużych oknach, zamkniętych lukami odcinkowymi z fantazyjnymi naczółkami. Kościół nakrywa wspólny dach dwuspadowy. Wewnątrz prezbiterium i nawa nakryte są pozornymi owalnymi kopułami. W nawie kopuła wsparta jest na ukośnie ułożonych filarach, opiętych pilastrami. Po bokach nawy znajdują się płytkie wnęki na pomieszczenie ołtarzy. Nad wejściem usytuowana jest empora organowa.
WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA jest przeważnie późnobarokowe. Wyjątkiem są freski na sklepieniu kopuły wykonane dopiero w 1938 r. W ołtarzu głównym znajduje się grupa rzeźbiarska z lat 1771-73 przedstawiająca scenę Ofiarowania Marii w świątyni z postaciami śś. Anny i Joachima, śś. Elżbiety i Zachariasza oraz króla Dawida. Autorem rzeźb jest Carlo Bebo, który wykonał też bogato zdobioną ambonę. Z lat 1767-68 pochodzą ołtarze boczne Świętego Krzyża i św. Franciszka Ksawerego, wykonane przez Antala Eberharda.
LITERATURA
Chojnacka M., Budapeszt, wyd. ExpressMap, Warszawa 2017
Mehling M., Knaurs Kulturführer in farbe Ungarn, München 1996
Rusin W., Węgry. Praktyczny przewodnik, Bielsko-Biała 2014
Budapeszt, kościół św. Anny
Kościoły w Budapeszcie opisane na stronie: zabytkowekoscioly.net
Budapeszt, bazylika św. Stefana
Budapeszt, kościół Macieja
Budapeszt, kościół św. Anny
Budapeszt, kościół Piotra z Alkantary
Budapeszt, kościół św. Szczepana
Budapeszt, kościół Uniwersytecki
Budapeszt, kościół Wniebowzięcia NMP