Lukka, kościół San Frediano

Szczegóły: | Odsłony: 1120

Lukka, kościół San Frediano
Lucca, chiesa di San Frediano
Lukka, kościół św. Frediana

Lokalizacja: Lukka, Via S. Frediano (43.846181, 10.504475)
Budowa: 1112-1144
Styl: romanizm

HISTORIA. Pierwotny kościół na miejscu obecnej świątyni powstał w końcu VI w. w czasach kiedy biskupem Lukki był św. Fredian. Kościół ten nosił wezwanie świętych Wincentego, Szczepana i Wawrzyńca. Wiadomo, że kościół posiadał w VIII w. kryptę, w której złożono ciało św. Frediana. Obecny kościół został wzniesiony w latach 1112-1147. W XIII w. podwyższono nawę główną, którą nakryto drewnianym stropem. W okresie od XIV do XVI w. do naw bocznych dobudowano kaplice.

ARCHITEKTURA. Romański kościół złożony jest z trójnawowego bazylikowego korpusu, zamkniętego półkolistą apsydą prezbiterium. Na całej długości kościoła do naw bocznych przylegają kaplice, co daje złudzenie, że kościół ma pięć naw. Na zakończeniu nawy południowej od zachodu wznosi się campanila. Fasada frontowa kościoła skierowana jest na wschód i pokryta okładziną z białego kamienia. Jest podzielona pilastrami na pięć pól, oddających układ przestrzenny wnętrza. Środkowa część fasady jest najszersza i najwyższa, w górnej części ozdobiona jest mozaiką z XIII/XIV w. z postacią Chrystusa tronującego w mandorli w otoczeniu dwóch aniołów oraz apostołów przedstawionych poniżej. Po środku apostołów znajduje się ostrołukowe okno, którego wybicie zniszczyło postać Matki Bożej. Poniżej znajduje się ślepa loggia podzielona kolumnami o różnorodnych kapitelach. W przyziemiu fasady rozmieszczone są trzy portale wejściowe, zamknięte półkoliście. Apsyda jest równa szerokości nawy głównej i nieco od niej niższa. Elewacja apsydy pokryte są pasami białego i szarego kamienia. W dolnych partiach ściany przebite są półkolistymi oknami. W górnej części apsydę obiega ślepa loggia podzielona kolumnami o różnorodnych kapitelach. Elewacje boczne nawy głównej przebite są wąskim oknami zamkniętymi półkoliście, w dolnych partiach elewacji także znajduje się okna półkoliste. Od południa do wnętrza prowadzi zamknięty półkoliście portal wejściowy. Nad nawą główną dach dwuspadowy, nawy boczne i kaplice nakrywają dachy jednospadowe. Wewnątrz nawa główna otwarta jest do naw bocznych półkolistymi arkadami wspartymi na kolumnach o różnorodnych kapitelach, przywiezionych z Rzymu. Nawa główna nakryta jest drewnianym stropem kratownicowym, nawy boczne nakrywają ukośne stropy drewniane.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Zaraz przy wejściu do prawej nawy przylega obszerna Capella del Soccorso. W jej ołtarzu głównym umieszczona jest Madonna del Soccorso, fresk namalowany w 1510 r. przez Giuliano da Pisa. Kolejna kaplica poświęcona jest św. Zycie, patronce Lukki. W ołtarzu głównym kaplicy umieszczona jest obraz św. Zyty z ubogimi, namalowany w 1612 r. przez Paolo Guidotti. Pod obrazem w przeszklonej trumnie znajduje się dobrze zachowane ciało św. Zyty (zm. 1272). Przy końcu nawy ustawiona jest romańska chrzcielnica z XII w., zwana Fontana Lustrale o bogatej dekoracji rzeźbiarskiej, wykonana przez trzech różnych rzeźbiarzy. Pierwszy z nich Mistrz Roberto wykonał sceny z życia Mojżesza, dwaj pozostali wyrzeźbili postacie apostołów i Chrystusa Dobrego Pasterza oraz Dzieła Miesięcy. Po sąsiedzku znajduje się terakotowa scena Zwiastowania i oraz rzeźba św. Bartłomieja, których wykonanie przypisywane jest Mattia della Robbia. W apsydzie prezbiterium ustawiony jest ołtarz główny z XVI w., w formie mensy ołtarzowej, pod którą znajduje się grób św. Frediana. Do lewej nawy przylega Capella di Sant’Agostino, ozdobiona freskami przez Amico Aspertini w 1506 r. przedstawiającymi przeniesienie Volto Santo do Lukki oraz św. Frediana zaracającego koryto rzeki Serchio. W następnej kaplicy, należącej do rodziny Trenta, znajduje się pomnik nagrobny Lorenzo Trenta, wykonany w 1. połowie XV w. przez Jacopo della Quercia.

KAMPANILA zbudowana jest na planie prostokąta, podzielona na sześć kondygnacji przebitych wąskimi oknami, biforami, triforiami i quadroforiami i w najwyższej kondygnacji zwieńczona blankami.

LITERATURA

Jepson T., Florencja i Toskania. Przewodnik National Geographic, Warszawa 2011
Knaurs Kulturführer in Farbe, Florenz und Toskana, Augsburg 1998

Lukka, kościół San Frediano