Piza, kościół Santa Caterina
Piza, kościół św. Katarzyny
Pisa, chiesa di Santa Caterina

Lokalizacja: Pisa, Piazza Santa Caterina (43.721192, 10.404648)
Budowa: 1250 - 1326
Styl: gotyk

HISTORIA. Kościół wraz ze szpitalem został założony w 1220 r. przez dominikanina Uguccione Sardo. Po 1250 r. rozpoczęto przebudowę kościoła, która została zakończona dopiero w 1326 r. Gotycka fasada pochodzi z początku XIV w. W 1651 r. kościół został zniszczony przez pożar i następnie był rekonstruowany. W 1748 r. klasztor dominikanów został skasowany a kościół stał się świątynią parafialną.

ARCHITEKTURA. Gotycki kościół złożony jest z prostokątnej, wydłużonej nawy, transeptu i krótkiego prezbiterium zakończonego ścianą prostą. Po obu stronach do prezbiterium przylegają dwie pary niewielkich kaplic. Do nawy od południa dostawiona jest duża dwuprzęsłowa kaplica, zaś od północy dobudowana jest dzwonnica. Fasada wzniesiona w stylu pizańskim z marmurową okładziną. Wysoka dolna kondygnacja rozczłonkowana jest trzema dużymi półkolistymi arkadami. W środkowej arkadzie mieści się duży portal wejściowy wsparty na półkolumnach i zwieńczony półkolistym tympanonem z mozaiką Matki Bożej z Dzieciątkiem oraz uskokowymi wałkami archiwolt. Dwie najwyższe kondygnacje to rzędy ostrołukowych loggi. Dolną kondygnację loggi stanowi dziewięć łuków wspartych na ośmiu kolumnach. W górnej kondygnacji w formie trójkątnego szczytu łuki loggi rozdzielone są dużą rozetą z maswerkiem i dużym ostrołukowym otworem na osi. Ceglane elewacje boczne przebite są ostrołukowymi oknami. Prezbiterium oświetlone jest wielkim ostrołukowym oknem z maswerkiem. Okna w kaplicy południowej są ostrołukowe i dwudzielne. Dzwonnica jest czterokondygnacjowa i nakryta ostrosłupowym hełmem. Wewnątrz prezbiterium, ramiona transeptu i kaplice otwarte są ostrołukowymi arkadami, przy czym kaplica południowa otwiera się podwójną arkadą wspartą na filarze. Nawa nakryta jest otwartą drewnianą więźbą dachową. Prezbiterium i kaplicę południową nakrywają sklepienia krzyżowo-żebrowe.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. W prezbiterium pod ołtarzem znajduje się grób bł. Fra Giordano di Rivalto (zm. 1311). W pierwszej kaplicy po lewej stronie umieszczony jest gotycki krucyfiks z około 1390 r. W drugiej kaplicy ustawiona jest przeszklona trumna z ciałem bł. Klary Giambacorti (zm. 1420). W pierwszej kaplicy na prawo umieszczony jest marmurowy ołtarz ze płaskorzeźbami Matki Bożej z Dzieciątkiem, świętymi Hieronimem i Dominikiem, dzieło Matteo Civitali z XV w. W nawie znajdują się cztery barokowe ołtarze z XVII w. W pierwszym od wejścia Pol lewej stronie umieszczony jest obraz św. Katarzyna ze Sieny otrzymująca stygmaty, namalowany przez Rafaello Vanni w XVII w. W drugim ołtarzu po lewej znajduje się obraz Kazanie świętego Wincentego Ferrero, dzieło Pietro Dandini. W nawie umieszczone są także dwa gotyckie pomniki nagrobne:: nagrobek arcybiskupa Pizy Simone Saltarelli (zm. 1342), wykonany przez Andrea Pisano przy udziale jego syna Nino Pisano przed 1347 r. oraz nagrobek Gherardo di Bartolomeo di Simone Compagno z 1419 r. Na lewej ścianie nawy, bliżej prezbiterium zawieszony jest obraz Chwała św. Tomasza z 1323 r., którego autorem jest Lippo Memmi. Inny obraz w nawie przedstawia Męczeństwo św. Katarzyny Aleksandryjskiej, dzieło Aurelio Lomi z 1653 r.

LITERATURA

Santa Caterina d’Alessandria a Pisa. La tre eta di una chiesa, opr. zb. pod red. Collareta M. (PDF)
Knaurs Kulturführer in Farbe, Florenz und Toskana, Augsburg 1998

Piza, kościół Santa Caterina

Inne kościoły w Pizie opisane na stronie zabytkowekoscioly.net

Piza, katedra Santa Maria Assunta
Piza, kościół Santa Caterina
Piza, kościół Santa Maria della Spina
Piza, kościół San Sisto

Piza, kościół Santo Stefano dei Cavalieri