Zwierzyniec, kościół św. Jana Nepomucena

Lokalizacja: Zwierzyniec (50.609139, 22.967891)
Budowa: 1741-1747
Architekt: Andrzej Bem
Styl:  późny barok

W Zwierzyńcu znajduje się kościół św. Jana Nepomucena urokliwie położony nad samym brzegiem Stawu Kościelnego. Jest to jeden z bardziej charakterystycznych zabytków Roztocza.

HISTORIA. Kościół został wzniesiony w latach 1741-47 z fundacji Tomasza Antoniego Zamoyskiego i jego żony Teresy z Michnowskich jako wotum dziękczynne za narodziny syna Klemensa. Autorem projektu kościoła był architekt Andrzej Bem a prace budowlane nadzorował Jan Columbani.

ARCHITEKTURA. Barokowy kościół złożony z nawy i niewyodrębnionego prezbiterium zamkniętego trójbocznie. Po obu stronach nawy dobudowane są symetryczne kaplice. Fasada kościoła dwukondygnacjowa, podzielona pilastrami. Dolna kondygnacja jest pięcioosiowa i poszerzona z każdej strony o dwa przęsła kaplic bocznych. Dolną kondygnację wypełniają prostokątne otwory okienne. Górna kondygnacja jest trójdzielna i ujęta spływami wolutowymi. W jej środkowym polu umieszczone jest okno zamknięte łukiem odcinkowym, zaś w bocznych polach mieszczą się wnęki konchowe. Fasadę wieńczy trójkątny szczyt ujęty spływami wolutowymi i wazonami. Jego górną część wypełnia płaskorzeźba Oka Opatrzności i gołąb Ducha Świętego.  poniżej herby Zamoyskich Jelita i Michnowskich Rawicz. Elewacje kościoła posiadają podziały ramowe, nawę i prezbiterium nakrywa wspólny dach dwuspadowy z wieżyczką na sygnaturkę. Nad kaplicami bocznymi dachy mansardowe. Wnętrze kościoła nakrywa sklepienie zwierciadlane z lunetami.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Sklepienie i ściany kościoła zdobi polichromia figuralna i ornamentalna wykonana przez Łukasza Smuglewicza. W ołtarzu głównym umieszczony jest obraz Matki Bożej Częstochowskiej a na zasuwie obraz św. Jana Nepomucena. Kolejne obrazy znajdują się w kaplicach: w prawej obraz Ukoronowania Matki Bożej, namalowany być może przez Łukasza Smuglewicza, w lewej obraz Najświętszego Serca Pana Jezusa.

LITERATURA

Miłobędzki A., Architektura polska XVII wieku, Warszawa 1980
Sztuka polska, T. 5, Późny barok, rokoko i klasycyzm - XVIII wiek, oprac. zb., Warszawa 2016
Strona internetowa: http://www.zwierzyniec.parafia.info.pl/?p=main&what=2

Zwierzyniec, kościół św. Jana Nepomucena