Pietrasanta, kościół San Martino
Pietrasanta, chiesa di San Martino
Pietrasanta, kościół św. Marcina

Lokalizacja: Pietrasanta, Piazza Duomo (43.957078, 10.232122)
Budowa: 1330
Styl: gotyk, renesans

HISTORIA. Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z 1223 r. Obecny kościół został wzniesiony w 1330 r. W 1387 r. papież Urban VI podniósł świątynię do godności kolegiaty. W 1453 r. wzniesiono kopułę nad skrzyżowaniem naw. Z tego samego okresu pochodzi kampanila.

ARCHITEKTURA. Kościół złożony jest trójnawowego pięcioprzęsłowego korpusu z transeptem i prezbiterium zamkniętego półkoliście. Fasada pokryta okładziną z białego marmuru, jest trójdzielna i rozczłonkowana lizenami. Do wnętrza prowadzą trzy portale wejściowe. Największy jest portal środkowy z płaskorzeźbioną sceną Ukrzyżowania w półkolistej archiwolcie. W archiwoltach bocznych portali znajdują się płaskorzeźbione sceny: Złożenie do grobu i Zmartwychwstanie. Nad środkowym portalem umieszczony jest herb Medyceuszy, potwierdzający florencka dominację nad Pietrasanta oraz herb papieża Leona X, wykonany w XVI w. przez florenckiego rzeźbiarza Donato Benti. Powyżej mieści się dużych rozmiarów rozeta z XIV w. przypisywana Riccomanno Riccomanni. Środkową części wieńczy trójkątny szczyt z fryzem arkadkowym, zaś boczne pola nakrywają półszczyty z identycznym fryzem. Prezbiterium, ramiona transeptu i nawę główną nakrywają dachy dwuspadowe, nad nawami bocznymi dachy jednospadowe, zaś nad skrzyżowaniem naw wznos się kopuła z latarnią na ośmiobocznym tamburze. Wewnątrz nawa główna oddzielona jest od naw bocznych półkolistymi arkadami wspartymi na filarach. Nawę główną nakrywa sklepienie kolebkowe z lunetami. Nad nawami bocznymi sklepienia krzyżowe.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Kościół posiada wyposażenie z różnych okresów historycznych. Znaczna jego część powstała po 1627 r. na zamówienie księżnej Krystyny Lotaryńskiej, która zleciła wykonanie ołtarzy i zamówiła obrazy u wielu florenckich malarzy. Na mensie ołtarza głównego umieszczony jest krucyfiks z brązu oraz dwa putta trzymające świeczniki wykonane przez Ferdinando Tacca w 1646 r. W bocznej kaplicy umieszczony jest obraz Madonna del Sole, wykonany w 1424 r. przez anonimowego artystę i przedstawiający Matkę Bożą z Dzieciątkiem w otoczeniu świętych Jana Chrzciciela i Jana Apostoła. Obraz na co dzień pozostaje zasłonięty. W ołtarzu w prawym ramieniu transeptu znajduje się obraz Boże Narodzenie malowany przez Pietro Dandini. W ołtarzu lewego ramienia umieszczony jest obraz Matka Boża Różańcowa ze świętymi, który namalował Matteo Rosselli. Wśród pozostałych obrazów warto wymienić: Święty Marcin i żebrak, Obrzezanie oraz Wniebowstąpienie Chrystusa, wszystkie namalował Jacopo Vignali ponadto Boże Narodzenie Pietro Dandini i Zmartwychwstanie Matteo Rosselli. Cennym zabytkiem jest renesansowa ambona z marmuru z 1508 r., którą wykonali Donato Benti i Lorenzo Stagi. Z pierwszej połowy XVI w. pochodzą dwie kropielnice wykonane przez urodzonego w Pietrasanta Stagio Stagi. Polichromia wnętrza jest dziełem Luigi Ademollo z Mediolanu i powstała w latach 1823-25.

DZWONNICA zbudowana na planie kwadratu, z kamienia i cegły, wysoka na 36 metrów.

LITERATURA

Knaurs Kulturführer in Farbe, Florenz und Toskana, Augsburg 1998
Strona internetowa: https://www.duomodipietrasanta.org

Pietrasanta, kościół San Martino