Włochy
Lukka, kościół Santa Maria Forisportam
Marek SztorcLukka, kościół Santa Maria Forisportam
Lucca, chiesa di Santa Maria Forisportam
Lukka, kościół NMP poza murami
Lokalizacja: Lukka, Piazza Santa Maria Foris Portam (43.842145, 10.508412)
Budowa: XII w.
Styl: romanizm
HISTORIA. Kościół został zbudowany przed końcem XII w. poza ówczesnymi murami Lukki. Od 1512 r. kościół znalazł się w posiadaniu Kanoników Regularnych San Salvatore di Bologna. W XVII w. miała miejsce częściowa przebudowa wnętrza, polegająca m.in. na założeniu nowych sklepień. W 1619 r. wzniesiono dzwonnicę.
ARCHITEKTURA. Późnoromański kościół złożony z trójnawowego korpusu, transeptu i półkolistej apsydy. Fasada podzielona jest na trzy kondygnacje ślepych półkolistych arkad wspartych na półkolumnach. Dolna kondygnacja rozczłonkowana jest największymi arkadami, w których znajdują się trzy portale wejściowe. Największy środkowy portal nakrywa półkolista archiwolta z płaskorzeźbioną sceną Koronacji Maryi i roślinnym fryzem poniżej. W lunecie lewego portalu znajduje się Tronująca Madonna w typie bizantyjskim a pod nią fryz na opasce z płaskorzeźbami lwa i gryfa. W prawym portalu rzeźba Błogosławiącego Biskupa z XIII w. Dwie wyższe kondygnacje fasady podzielone są znacznie mniejszymi arkadami, za którymi skryte są biforia. Trójkątne zwieńczenie fasady pozbawione jest kamiennej okładziny. Elewacje naw bocznych, ramion transeptu i apsydy w dolnych partiach obłożone są kamienną okładziną i rozczłonkowane ślepymi półkolistymi arkadami wspartymi na półkolumnach. W co drugiej arkadzie rozmieszczone jest wąskie, zamknięte półkoliście okno. Powyżej rząd mniejszych arkad opina apsydę i ramiona transeptu. Ściany nawy głównej przebite są w dolnej części wąskimi zamkniętymi półkoliście oknami a nad nimi okulusami. Nawę główną i ramiona transeptu nakrywa dach dwuspadowy, nad nawami bocznymi dachy jednospadowe. Wewnątrz nawa główna otwarta jest do naw bocznych półkolistymi arkadami wspartymi na kolumnach, w części kolistych z korynckimi kapitelami i w części kwadratowych. Nawa główna i nawy boczne nakryte są sklepieniami krzyżowymi.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Do najcenniejszych zabytków w kościele należą dwa płótna Giovanni Francesco Barbieri zwanego Il Guercino przedstawiające św. Łucję oraz Matkę Bożą adorowaną przez świętych Franciszka i Aleksandra.
DZWONNICA pierwotnie zapewne wolno stojąca, ocenie w dolnych kondygnacjach wtopiono w zabudowania klasztorne. Zbudowana na planie kwadratu, w dwóch najwyższych kondygnacjach przebita półkolistymi otworami okiennymi, nakryta spłaszczonym daszkiem namiotowym.
LITERATURA
Knaurs Kulturführer in Farbe, Florenz und Toskana, Augsburg 1998
Strona internetowa: http://www.medioevo.org/artemedievale/pages/toscana/SantaMariaaLucca.html
Lukka, kościół Santa Maria Forisportam
Kościoły w Lukce opisane na stronie zabytkowekoscioly.net
Lukka, katedra San Martino
Lukka, kościół San Frediano
Lukka, kościół San Michele in Foro
Lukka, kościół Santi Giovanni e Reparata
Lukka, kościół San Giusto
Lukka, kościół Santa Maria Forisportam