Austria

Braunau, kościół św. Szczepana
Braunau, Stadtpfarrkirche St. Stephan

Lokalizacja:  Braunau am Inn, Kirchenplatz 18 (48.257492, 13.033727)
Budowa: 1439 – 1466
Budowniczy: Stephan Krumenauer
Styl: późny gotyk

HISTORIA. Budowę kościoła parafialnego w Braunau rozpoczęto w 1439 r. a jego konsekracja miała miejsce w 1466 r. Budowniczym kościoła był Stephan Krumenauer, uczeń Hansa von Burghausena. W 1492 r. Wolfgang Wiesinger rozpoczął budowę wieży kościelnej. W 1759 r. wieża została nakryta cebulastym hełmem. Wcześniej bo na przełomie XVII i XVIII w. kościół uzyskał barokowe wyposażenie wnętrza. W latach 1896-1906 miała miejsce regotycyzacja kościoła.

ARCHITEKTURA. Późnogotycki kościół złożony z trójnawowego, siedmioprzęsłowego, halowego korpusu z rzędami kaplic dobudowanych do naw bocznych oraz trójprzęsłowego prezbiterium zamkniętego trójbocznie. Od północy do prezbiterium dobudowana jest wysoka wieża a obok piętrowa zakrystia. Od zachodu korpus poprzedza piętrowy przedsionek. Na zewnątrz prezbiterium opięte jest uskokowymi przyporami między którymi rozmieszczone są trójdzielne okna ostrołukowe z maswerkami. Elewacje boczne korpusu są gładkie otynkowane, przebite szerokimi oknami ostrołukowymi z maswerkami, trój- i czterodzielnymi. Od północy i południa na długości piątego przęsła usytuowana są przedsionki otwarte na zewnątrz ostrołukowymi arkadami. Fasada zachodnia przebita jest na osi dużą rozetą. Poniżej znajduje się piętrowy przedsionek, otwarty ostrołukowymi arkadami w przyziemiu i nakryty dachem namiotowym. Do wnętrza prowadzi z niego okazały ostrołukowy portal zwieńczony wimpergą. W kościele zachowało się jeszcze kilka innych ostrołukowych gotyckich portali. Korpus nawowy i prezbiterium nakrywa wspólny dach dwuspadowy Wewnątrz prezbiterium, nawę główną i nawy boczne nakrywają sklepienia sieciowe o zróżnicowanym rysunku. Sklepienia wsparte są na smukłych ośmiobocznych filarach ze spływającymi ze sklepień służkami. Chór muzyczny ozdobiony jest ażurową balustradą i posadowiony na pięciu ostrołukowych arkadach, podpartych niskimi kolumnami ozdobionymi kapitelami z głowami świętych i aniołów. Wieża wysoka na 87 metrów, zbudowana na planie kwadratu i w narożnikach opięta przyporami, w najwyższej kondygnacji przechodząca w ośmiobok i nakryta cebulastym hełmem.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. W prezbiterium ustawiony jest duży neogotycki ołtarz główny wykonany przez Georga Schreinera z Ratyzbony według projektu Friedricha von Schmidta. W nawach bocznych i kaplicach znajduje się kilka innych ołtarzy gotyckich, barokowych i neogotyckich. Jednym z nich jest późnogotycki Ołtarz Piekarzy z 1490 r. W jego polu głównym ustawiona jest rzeźba Matki Bożej z Dzieciątkiem z 1904 r. Poniżej znajdują się dwa obrazy tablicowe, jeden z nich przedstawia scenę Zaśnięcia Matki Bożej. Cennym zabytkiem jest kamienna gotycka ambona umieszczona przy jednym z południowych filarów nawy głównej. Kosz ambony ozdobiony jest polichromowanymi rzeźbami Ojców Kościoła i ewangelistów a nakrywa ją barokowy baldachim. W kościele zachowały się też interesujące pomniki nagrobne i epitafia. Jednym z nich jest płyta nagrobna biskupa Pasawy Friedricha Mauerkirchera (zm. 1485), wykonana z czerwonego marmuru z płaskorzeźbioną postacią zmarłego przez rzeźbiarza Hannsa Peurlina z Augsburga. W jednaj z kaplic ustawiona jest późnogotycka marmurowa chrzcielnica, przy której zapewne w 1889 r. został ochrzczony Adolf Hitler, późniejszy kanclerz Niemiec i zbrodniarz wojenny odpowiedzialny za rozpętanie II wojny światowej.

LITERATURA

Mehling M., Knaurs Kulturführer in farbe Deutschland, Augsburg 1998

• Następny artykuł