Praga, kościół Wniebowzięcia Panny Marii (Strahov)

Szczegóły: | Odsłony: 2381

Praga, kościół Wniebowzięcia Panny Marii (Strahov)
Praha, kostel Nanebevzetí Panny Marie (Strahov)

Lokalizacja: Praga-Strahov, Strahovské nádvoří 135/12, (50.086505, 14.389272)
Budowa: XII w., XIII w., 1600-1605, 1743-1752
Architekt: Bussi di Campione (1743-1752)
Styl: gotyk, późny barok

HISTORIA. Klasztor Norbertanów został założony w 1140 r. Pierwszy romański kościół został zbudowany w 1182 r. Po pożarze w 1258 r. kościół został nakryty gotyckimi sklepieniami. W latach 1600-1605 kościół został przebudowany w stylu późnego renesansu przez włoskiego architekta Bussi di Campione. Obecny wygląd świątynia uzyskała w latach 1743-1752 w wyniku późnobarokowej przebudowy dokonanej przez Anselmo Lurago.

ARCHITEKTURA. Obecnie kościół posiada późnobarokową formę, zachował się jednak pierwotny romański układ przestrzenny świątyni. Kościół złożony jest z trójnawowego korpusu oraz niewyodrębnionego prezbiterium, zamkniętego wielobocznie. Po obu stronach prezbiterium od zachodu dostawione są wieże. Do północnej nawy przlega kaplica św. Norberta, zaś do południowej kaplica Matki Bożej Pasawskiej. Fasada kościoła jest trójosiowa, podzielona pilastrami. W środkowej części znajduje się portal zwieńczony przerwanym naczółkiem i figurami aniołów, ujmującymi umieszczoną we wnęce figurę Marii. W bocznych polach rozmieszczone są duże okna, zaś całą fasadę wieńczy szczyt odcinkowy, ze wpisanym weń trójkątnym szczytem. Elewacje boczne o podziałach ramowych przeprute są półkolistymi oknami, w zamknięciu prezbiterium okna ostrołukowe. Nawę główną nakrywa dach dwuspadowy z wieżyczką na sygnaturce, zaś nawy boczne dach jednospadowy. Wieże kwadratowe o ściętych narożnikach, nakryte są baniastymi hełmami z latarniami. Północna kaplica św. Norberta nakryta jest kopułą z latarnią a jej elewacja północna podzielna jest pilastrami i zwieńczona trójkątnym szczytem.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Kościół posiada bardzo bogaty późnobarokowy wystrój i wyposażenie, które pochodzi przeważnie z 2. połowy XVIII w. Sklepienia i ściany boczne pokrywają stiukowe kartusze wypełnione freskami. Na sklepieniu przedstawione zostały sceny z życia Marii, zaś nad arkadami naw bocznych sceny z życia św. Norberta. Malowidła te wykonał J. W. Neunhertz. Bogatą dekorację rzeźbiarską posiada ołtarz główny wykonany ze sztucznego marmuru w 1765 r. Jest w nim umieszczona płaskorzeźbiona scena Wniebowzięcia NMP oraz rzeźbiona św. Trójca i postaci świętych: Augustyna, Norberta i Hermana Josefa. Przed ołtarzem znajdują się groby króla czeskiego Władysława II (zm. 1174) oraz arcybiskupa praskiego i strahovskiego opata Jana Lohelia (zm. 1622). Pod prezbiterium znajdują się krypty opatów i zakonników. W prezbiterium znajdują się też drewniane stalle i ambona, posiadające bogatą dekorację snycerską. W nawie ustawione są liczne ołtarze, marmurowa ambona oraz bogato zdobione ławy. Na chórze znajdują się barokowe organy z 1746 r., na których w 1787 r. grał sam Wolfgang Amadeusz Mozart. W kaplicy św. Norberta znajdują się doczesne szczątki założyciela zakonu św. Norberta (zm. 1134). W 1627 r. zostały sprowadzone z Magdeburga i pierwotnie umieszczone były w grobie po środku nawy głównej. Obecnie złożone są w marmurowej tumbie umieszczonej w późnobarokowym ołtarzu z 1746 r. W ołtarzu obok znajdują się relikwie św. Urszuli, dawnej patronki kaplicy. Sklepienia zdobią malowidła z 1745 r. ze scenami z życia św. Urszuli. W kaplicy Matki Bożej Pasawskiej znajduje się nagrobek poległego w bitwie pod Bitwa pod Lützen, feldmarszałka Gottfrieda Pappenheima (zm. 1632).

LITERATURA

Pavel J., Sztuka Czechosłowacji, Warszawa 1986
Pernal M., Praga. Spacerownik historyczny, Warszawa 2013
Szymański R., Złota Praga. Historie nie do opowiedzenia, Polanica Zdrój 2013
Strona internetowa: https://www.strahovskyklaster.cz

Praga, kościół Wniebowzięcia Panny Marii (Strahov)