Czechy

Kroměříž, kostel svateho Jana Křtitela

Lokalizacja:  Kromieryż, Masarykovo nám  11 (49.297712, 17.390892)
Budowa: 1737 - 1748
Budowniczy: Ignác Josef Cyrani
Styl:  późny barok

HISTORIA. W 1687 r. biskup ołomuniecki Karel Lichtenstein sprowadził do Kromieryża zakon pijarów. Przekazał im w posiadanie romański kościół po zakonie joannitów. Pijarzy, którzy zamierzali rozwinąć działalność duszpasterską i oświatową w Kromieryżu, zdecydowali o rozbiórce starej świątyni i wzniesieniu nowej. Obecny kościół zbudowany w latach 1737-1748 a zaprojektował go nadworny architekt biskupów ołomunieckich Ignác Josef Cyrani z Bolleshaus, który wzorował się na kościele salezjanek w Wiedniu. W latach 1748 - 68 prowadzone były prace przy wystroju wnętrza.

ARCHITEKTURA. Kościół złożony jest z eliptycznej nawy z czterema wnękami po bokach na pomieszczenie ołtarzy, prostokątnego prezbiterium, zamkniętego półkoliście, do którego z obu stron dostawione są przybudówki zakrystyjne oraz z płytkiego przedsionka, ujętego po bokach wieżami. Całość nakrywa eliptyczna kopuła. Długość kościoła wynosi 33 m, szerokość 9,5 m a wysokość kopuły sięga 35 m. razem z latarnią 41 m. Fasada w środkowej części wypukła, wysunięta do przodu, ujęta parami pilastrów, dźwigających przełamujący się trójkątny szczyt. Nad szczytem umieszczona jest grupa rzeźbiarska przedstawiająca Chrzest Chrystusa, wykonana w 1752 r. przez Ondřeja Zahnera z Ołomuńca. Na osi fasady znajduje się portal ujęty wysuniętymi do przodu kolumnami dźwigającymi odcinki naczółka. Fasadę ujmują kwadratowe wieże, zwieńczone barokowymi hełmami. Elewacje boczne kościoła o zdwojonych podziałach ramowych. Nad nawą eliptyczna kopuła z latarnią na wysokim tamburze opiętym parami pilastrów, pomiędzy którymi rozmieszczone są eliptyczne okna. Prezbiterium i przybudówki nakrywa wspólny dach dwuspadowy. Wewnątrz kopuła wsparta jest na sześciu potężnych filarach opiętych pilastrami, podtrzymujących odcinkowe arkady otwarte do prezbiterium, przedsionka i kaplic bocznych.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Wystrój wnętrza jest jednolity późnobarokowy i pochodzi z czasu budowy kościoła. Na sklepieniu kopuły znajduje się wielki fresk przedstawiający Chrzest Chrystusa w rzece Jordan, który namalował w 1756 r. Jan Jiří Etgens. Ołtarz główny i cztery ołtarze boczne wykonał Wolfgang Träger z Ołomuńca, który jest też autorem rzeźb ołtarzowych. W ołtarzu głównym umieszczony jest obraz Kazanie św. Jana Chrzciciela na pustyni, którego autorem jest austriacki malarz Michelangelo Unterberger. W ołtarzach bocznych znajdują się obrazy Wniebowzięcia Panny Marii, Spowiedź Królowej Zofii, Msze św. Karola Boromeusza i św. Józefa Kalasantego czczącego Marię Pannę.

LITERATURA

Chmielewska D., Czechy. Przewodnik, Pascal 2018
Strona internetowa; http://baroqueart.museumwnf.org/database_item.php?id=monument;BAR;cz;Mon11_E;25;cs (dostęp 10.09.2020)

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł