Praga, kościół św. Mikołaja (Mala Strana)
Praha, kostel sv. Mikuláše (Malá Strana)

Lokalizacja: Praga-Mała Strana, Malostranské náměstí, (50.087981, 14.402980)
Budowa: 1703-1756
Architekci: Christoph Dientzenhofer, Kilian Ignaz Dientzenhofer, Anselm Lurago
Styl: późny barok

Praga, kościół św. Mikołaja na Małej Stranie
Praha - Malá Strana, kostel sv. Mikuláše

Lokalizacja: Praga-Mała Strana, Malostranské náměstí, (50.087981, 14.402980)
Budowa: 1703-1756
Architekci: Christoph Dientzenhofer, Kilian Ignaz Dientzenhofer, Anselm Lurago
Styl: późny barok

HISTORIA. Obecny kościół zbudowany został dla zakonu jezuitów na miejscu gotyckiej XIII-wiecznej świątyni. Autorem projektu kościoła jest prawdopodobnie Christoph Dientzenhofer. W latach 1703-1711 wzniesiono korpus a do 1717 r. ukończono fasadę. Dalsze prace prowadził w latach 1737-1752 jego syn, najwybitniejszy architekt czeskiego baroku Kilian Ignaz Dientzenhofer, który zaprojektował wschodnią cześć kościoła zwieńczoną wspaniałą kopułą. W latach 1751-56 Anselmo Lurago wzniósł smukłą dzwonnicę. Kościół uchodzi za jedną z piękniejszych świątyń barokowych w Europie.

ARCHITEKTURA. Późnobarokowa świątynia o jednej nawie ujętej po obu stronach rzędami kaplic, nad którymi mieszczą się empory. Po obu stronach chóru muzycznego znajdują się dwie duże kaplice, jedna eliptyczna, druga o planie przenikających się elips. Owalna część prezbiterialna zamknięta jest z trzech stron eliptycznymi apsydami i nakryta potężną kopułą. Do kościoła od północnego zachodu przylega kaplica św. Barbary. Kopuła posiada średnicę 20 m i wysokość 79 m wraz z latarnią. Bęben kopuły przepruwa osiem wielkich okien oświetlających wnętrze. Monumentalna fasada zachodnia  o falistej linii została rozczłonkowana pilastrami i kolumnami a jej kondygnacje przedzielone zostały wydatnymi gzymsami. W zwieńczeniu znajduje się nisza z posągiem św. Mikołaja nakryta przyczółkiem. Bogata jest też ośmioosiowa elewacja południowa oraz wschodnia elewacja, z której wyrasta 79 m dzwonnica.  Wnętrze rozczłonkowane jest barwnymi pilastrami i kolumnami pokrytymi imitacją marmuru dźwigającymi wydatne odcinki belkowania.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA jest jednolite późnobarokowe. Ściany i sklepienia kościoła zdobi monumentalna polichromia. Na sklepieniu nawy znajduje się ogromny fresk Apoteoza św. Mikołaja, wykonany przez Jana Lucasa Krackera w latach 1761-1770. Fresk kopuły wykonany został przez Franza Xaviera Balka w latach 1753-1754. Na sklepieniu kaplicy św. Barbary umieszczony jest fresk Sąd Ostateczny, który namalował Josef Kramolin. Na cokołach kolumn ustawione są złocone rzeźby Ojców Kościoła wykonane przez Ignaca Frantiska Platzera, który jest też autorem rzeźby św. Mikołaja umieszczonej w ołtarzu głównym. Sam ołtarz główny zaprojektował Andrea Pozzo. Do najciekawszych obrazów umieszczonych w ołtarzach bocznych należy Ukrzyżowanie Karela Škréty z około 1645 r. i św. Michał Archanioł Francesco Solimeny. Wybitnym zabytkiem jest ambona, wykonana w 1765 r. i pokryta rzeźbami Richarda J. Prachnera. Stacje Męki Pańskiej namalował Karel Škréta. Natomiast na wykonanych w latach 1745-1746 przez Thomasa Schwarza organach koncertował w 1787 r. Wolfgang Amadeusz Mozart.

Tekst umieszczony 27.10.2007, aktualizowany 01.11.2023

LITERATURA

Georgijewska E., Artystyczne stolice świata. Praga, Warszawa 1977
Pavel J., Sztuka Czechosłowacji, Warszawa 1986
Pernal M., Praga. Spacerownik historyczny, Warszawa 2013
Prague. Detailed Visual Guide, opr. zb., Praga 2019
Szymański R., Złota Praga. Historie nie do opowiedzenia, Polanica Zdrój 2013

Praga, kościół św. Mikołaja (Mala Strana)

Kościoły Pragi opisane na stronie zabytkowekoscioly.net

Praga, katedra św. Wita
Praga, kościół Matki Bożej na Slovanech
Praga, kościół Matki Bożej Śnieżnej
Praga, kościół Matki Bożej Zwycięskiej
Praga, kościół Matki Bożej Zwycięskiej (Biała Góra)
Praga, kościół Najświętszego Salwatora
Praga, kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa
Praga, kościół Najświętszej Trójcy
Praga, kościół Narodzenia Pańskiego (Loreta)
Praga, kościół Panny Marii Anielskiej i św. Kajetana

Praga, kościół Panny Marii przed Tynem
Praga, kościół św. Anny
Praga, kościół św. Apolinarego
Praga, kościół św. Ducha
Praga, kościół św. Franciszka z Asyżu
Praga, kościół św. Gawła
Praga, kościół św. Henryka i św. Kunegundy

Praga, kościół św. Idziego
Praga, kościół św. Ignacego, jezuitów
Praga, kościół św. Jana Nepomucena (Hradczany)
Praga, kościół św. Jana Nepomucena na Skałce
Praga, kościół św. Jerzego
Praga, kościół św. Józefa
Praga, kościół św. Ludmiły
Praga, kościół św. Marcina przy murze
Praga, kościół św. Mikołaja (Mała Strana)
Praga, kościół św. Mikołaja (Stare Miasto)
Praga, kościół śś. Piotra i Pawła (Wyszehrad)
Praga, kościół św. Salwatora

Praga, kościół św. Szczepana
Praga, kościół św. Szymona i Judy
Praga, kościół św. Urszuli

Praga, kościół św. Wacława
Praga, kościół św. Wawrzyńca
Praga, kościół Wniebowzięcia Panny Marii (Strahov)
Praga, kościół Wniebowzięcia Panny Marii i św. Karola Wielkiego
Praga, kościół Zwiastowania Panny Marii

Praga, rotunda św. Longina
Praga, rotunda św. Marcina
Praga, sobór katedralny świętych Cyryla i Metodego
Praga, zbór husycki (Vinohrady)