dolnośląskie

Legnickie Pole, kościół św. Jadwigi, dawny benedyktynów

Lokalizacja: Legnickie Pole, pow. Legnica, ul. Świętej Jadwigi 2 (51.145316, 16.242998)
Budowa: 1723-1729
Architekt: Kilian Ignaz Dientzenhofer
Styl: barok

Kościół w Legnickim Polu należy do najwspanialszych barokowych kościołów w Polsce. Został zaprojektowany przez wybitnego czeskiego architekta Kiliana Ignaza Dientzenhofera a polichromię wnętrza wykonał Cosma Damian Asam z Bawarii.

HISTORIA. Legnickie Pole to miejscowość gdzie w 1241 r. doszło do bitwy rycerstwa śląskiego z wojskami mongolskich najeźdźców. W bitwie tej śmierć poniósł książę Henryk II Pobożny, który kontynuował zapoczątkowane przez swego ojca Henryka I Brodatego dzieło jednoczenia ziem polskich. Warto wiedzieć, że konsekwencją bitwy legnickiej było półwieczne opóźnienie procesu zjednoczenia Polski a przede wszystkim utrata Śląska, który ciążyć zaczął ku Czechom. W Legnickim Polu znajduje sie jeden z najcenniejszych zabytków sakralnej architektury barokowej na Śląsku. Budowę kościoła według tradycji zapoczątkowało odnalezienie sprofanowanych zwłok księcia Henryka przez jego matkę księżną Jadwigę, dziś świętą. Na miejscu bitwy matka księcia i wdowa po nim księżna Anna jeszcze w 1241 r. ufundowały kościół, sprowadzając benedyktynów z czeskich Opatowic. O wyglądzie tego kościoła nie mamy jednak żadnych informacji. W 1525 r. kościół przejęli ewangelicy. Benedyktyni powrócili dopiero w 1703 r., przybywając z czeskiego Broumova. W 1723 r. rozpoczęli budowę obecnego kościoła według projektu wybitnego czeskiego architekta Kiliana Ignaza Dientzenhofera. W 1810 r. Prusacy, którzy w 1741 r. odebrali Austriakom Śląsk, skasowali klasztor. Kościół zamieniono na świątynię parafialną a w budynkach klasztornych w 1836 r. utworzono szkołę kadetów. Przy kościele począwszy od lat 70-tych XX w. prowadzone są prace konserwatorskie, które w dużej mierze przywróciły świątyni dawny blask.

ARCHITEKTURA. Barokowy kościół zbudowany jest na planie zbliżonym do centralnego. Złożony jest nawy, która posiada rzut dwóch przenikających się elips oraz z wydłużonego, zamkniętego półkoliście prezbiterium. Fasada kościoła jest dwukondygnacjowa i ujęta dwiema wieżami, nakrytymi hełmami w formie książęcych mitr. Środkowa część fasady lekko wysunięta do przodu, ujęta jest kolumnami dźwigającymi przerwany odcinkowy naczółek. Środkowy szczyt zdobią rzeźby śś. Jadwigi Śląskiej, Benedykta i Scholastyki. Do wnętrza prowadzą trzy portale, z których najbardziej okazały jest portal główny o bogatej dekoracji rzeźbiarskiej, m.in. z rzeźbami atlantów w typie tatarskim. Autorem rzeźb na fasadzie kościoła jest praski rzeźbiarz Carl Joseph Hiernle. Wewnątrz ściany rozczłonkowane są pilastrami i półkolumnami dźwigającymi wydatny gzyms z belkowaniem oraz sklepienia żaglaste.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA jest późnobarokowe i posiada duże walory artystyczne. Na sklepieniach znajduje się iluzjonistyczna polichromia, wykonana w 1733 r. przez Cosmę Damiana Asama z Bawarii. W ołtarzu głównym, ujętym kolumnami i zwieńczonym bogatą dekorację snycerską umieszczony jest obraz św. Jadwigi przy zwłokach syna, na tle obleganej przez Tatarów (Mongołów) Legnicy, namalowany przez flamandzkiego malarza Johanna Franza de Backera. Obrazy w ołtarzach bocznych namalował Wenzel Lorenz Reiner z Pragi. Rzeźby świętych ustawione przy ołtarzach wykonał praski rzeźbiarz Carl Joseph Hiernle. Ambona jest dziełem Johanna Putzengröbera z 1766 r. Zaś bogato zdobione organy wykonał w 1731 r. śląski organmistrz Adam Horatio Casparini.

Rzut poziomy za: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa 2005

LITERATURA

Pilch J., Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa 2005
Strona internetowa: http://www.zabytek.gov.pl/Zabytek/szczegoly.php?ID=186

Legnickie Pole, kościół św. Jadwigi

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł