małopolskie
Bobowa, kościół św. Zofii
Marek SztorcBobowa, kościół św. Zofii
Lokalizacja: Bobowa, ul. św. Zofii (49.709063, 20.943962)
Budowa: 2. połowa XV w.
Styl: gotyk
HISTORIA. Kościół św. Zofii zachował się w niezmienionej formie od czasów średniowiecza. Został zbudowany w 2. połowy XV w. a pierwsza wzmianka o nim pochodzi z 1475 r. Później przejściowo zajęty był przez Arian i w 1646 r. został odzyskany przez katolików. Kilkakrotnie był niszczony pożarami. Gruntownie odnawiany w 1808 r. staraniem Michała Miłkowskiego i w początku XX w.
ARCHITEKTURA. Jest to kościół gotycki jednonawowy z prezbiterium zamkniętym trójbocznie, opięty uskokowymi przyporami w narożach i jedną jedną usytuowaną niesymetrycznie w zachodniej ścianie nawy. W jedną z przypór wmurowana została kropielnica późnogotycka z 4. ćw. XV w., kamienna z dekoracją maswerkową, jest to zapewne czara dawnej chrzcielnicy. Kościół nakryty jest dwuspadowymi dachami, krytymi gontem, jeszcze na początku XX w. o wspólnej kalenicy. Nad prezbiterium wieżyczka na sygnaturkę nakryta ostrosłupowym hełmem. Trzy portale gotyckie z XV w., z których najcenniejszy jest portal zachodni do nawy. Jest on ostrołukowy, o schodkowym obramieniu z laskowaniem w tzw. typie długoszowskim. Wnętrze nakryte stropem płaskim. Prezbiterium oddzielone od nawy ostrołukową arkadą tęczy.
WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Wnętrze nakryte jest stropem płaskim i ozdobione fragmentami polichromii z XV w., w prezbiterium z napisem Ihus Xpus. Prezbiterium oddzielone jest od nawy ostrołukową tęczą. Kościół posiada gotyckie okna ostrołukowe z XV w. Zachowały się też trzy portale gotyckie z XV w., najciekawszy z nich, prowadzący do nawy portal zachodni jest ostrołukowy, w schodkowym obramieniu z laskowaniem w tzw. typie długoszowskim. Z pośród głównie barokowego wyposażenia na szczególną uwagę zasługuje późnogotycki obraz św. Zofii z córkami z początku XVI w., umieszczony w rokokowo-klasycystycznym ołtarzu głównym z XVIII/XIX w., w którego zwieńczeniu obraz św. Stanisława Kostki, współczesny ołtarzowi. Ponadto dwa ołtarze boczne rokokowo-klasycystyczne z XVIII/XIX w., w lewym w polu środkowym obraz MB Różańcowej ze śś. Dominikiem i Katarzyną Sieneńską a w zwieńczeniu św. Augustyn, oba z XVIII w., w ołtarzu prawym obrazy śś. Kryspina i Kryspiniana, Walentego i w zwieńczeniu św. Mikołaja, wszystkie zapewne z XVIII w. Inne zabytki to ambona rokokowa z 2. połowy XVIII w. oraz kropielnica barokowa, kamienna z XVIII w. Przy kościele stoi dzwonnica z 2. połowy XIX w., być może została ona nadbudowana na gotyckiej bramce.
LITERATURA
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej, [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Krasnowolski B., Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013
Bobowa, kościół św. Zofii
