małopolskie
Imbramowice, kościół śś. Piotra i Pawła, norbertanek
Marek SztorcLokalizacja: Imbramowice, pow. Olkusz (50.301542, 19.872428)
Budowa: 1711-21
Architekt: Kacper Bażanka
Styl: barok
HISTORIA. Klasztor norbertanek w Imbramowicach został ufundowany przez komesa Imbrama i jego siostrzeńca, biskupa krakowskiego Iwona Odrowąża w latach 1223-1226. Pierwotny romański kościół wzniesiony zapewne krótko po fundacji klasztoru, został zniszczony w czasie najazdu tatarskiego z 1259 r. Kolejny gotycki kościół zbudowany został na przełomie XIV i XV w. Uległ on zniszczeniu podczas pożaru w 1710 r. Odbudowę prowadził w latach 1711-21 wykształcony w Rzymie architekt Kacper Bażanka.
ARCHITEKTURA. Barokowy kościół jest jednonawowy z półkoliście zamkniętym prezbiterium, za którym znajduje się chór zakonny oraz z wieżą od frontu, w dolnej części wtopioną w budynek klasztorny. Wieża jest kwadratowa, nakryta hełmem ostrosłupowym. Kościół nakrywają dachy dwuspadowe. Elewacje zewnętrzne świątyni posiadają skromną dekorację w postaci podziałów ramowych i opięte są przyporami. Kontrastuje z nim architektura wnętrza i bogaty powiązany z nią wystrój wnętrza. Ściany wnętrza podzielone są pilastrami i kolumnami dźwigającymi wydatny gzyms z belkowaniem, obiegający cały kościół. Wnętrza nakryte są sklepieniami kolebkowymi z lunetami.
WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNETRZA. W apsydzie ołtarz główny wkomponowany jest między kolumny, tworzące dla niego oprawę architektoniczną. Analogiczną oprawę dla ołtarzy bocznych w nawie tworzą pilastry. Ołtarze powstały w latach 1716-32 i posiadają formę ozdobnych ram z ustawionymi na cokołach posągami autorstwa Antoniego Frąckiewicza. W prześwicie ołtarza głównego umieszczony jest obraz Dobrego Pasterza. W skrajnych przęsłach prezbiterium znajdują się ozdobne balkoniki, analogiczne do parapetu chóru muzycznego. W zespół balkonów włączona została też ambona. Ściany i sklepienia pokryte są polichromią iluzjonistyczną wykonaną przez Wilhelma Włocha do 1721 r. M.in. na sklepieniu nawy przedstawiona została Apoteoza św. Norberta.
LITERATURA
Chrzanowski T., Kornecki M., Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982
Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. I, Województwo krakowskie, z. 12, Powiat olkuski, Warszawa 1953
Krasnowolski B., Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013
Łoziński J., Pomniki sztuce w Polsce, T. 1, Małopolska, Warszawa 1985