małopolskie

Sękowa, kościół śś. Filipa i Jakuba Apostoła

Lokalizacja: Sękowa, powiat Gorlice (49.630638, 21.185985)
Budowa: około 1520
Styl: późny gotyk

HISTORIA. Ten malowniczo ukształtowany, drewniany kościół został zbudowany około 1520 r. Jego późnogotycki charakter został nieco zatarty w XVIII w., kiedy dostawiono wieżę oraz dodano zadaszenia i soboty. W XIX w. dodano jeszcze wieżyczkę na sygnaturkę. W 1915 r. został poważnie uszkodzony i zdewastowany, podczas działań wojennych a następnie w 1918 r. gruntownie odnowiony. W 1994 r. kościół otrzymał medal Europa Nostra a w 2003 r. został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

ARCHITEKTURA. Drewniany kościół o konstrukcji zrębowej, złożony jest z nawy i prezbiterium zamkniętego trójbocznie, przy którym od północy znajduje się zakrystia. Przy nawie od zachodu dobudowana jest wieża konstrukcji słupowej, o pozornej izbicy, otwarta w przyziemiu i nakryta hełmem baniastym z wysmukłą ośmioboczną latarnią. Wokół kościoła szeroko założone, otwarte soboty (zrekonstruowane), wsparte na słupach z zadaszeniami sięgającymi gzymsu koronującego. Dachy dwuspadowe, bardzo strome o wspólnej kalenicy,  pobite gontami z wieżyczką na sygnaturkę, wieloboczną z latarnią. W kościele trzy portale późnogotyckie, zamknięte łukami w tzw. ośli grzbiet, w rzeźbionych i profilowanych obramieniach, z nich jeden rekonstruowany. Wewnątrz stropy płaskie, z podciągiem wzdłużnym, w nawie z zaskrzynieniami. Belka tęczowa profilowana z krucyfiksem drewnianym z XVI w.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Na ścianie południowej widoczne fragmenty polichromii sprzed 1888 r. Wewnątrz uwagę zwraca późnorenesansowy ołtarz główny, z początku XVII w., z obrazem św. Joachima i dwóch śś. franciszkańskich oraz rzeźbami śś. Piotra i Andrzeja w polach bocznych. Ponadto dwa ołtarze boczne współczesne, z nich lewy św. Huberta, chrzcielnica kamienna, gotycka z 1522 r., ozdobiona bogata dekoracja maswerkową oraz Stacje Męki Pańskiej z końca XIX w.

LITERATURA

Architektura gotycka w Polsce, pod red. T. Mroczko i M. Arszyńskiego, Warszawa 1995
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej, [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Kornecki M., Kościoły drewniane w Małopolsce, Kraków 1999
Krasnowolski B., Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013
Łoziński J., Pomniki sztuce w Polsce, T. 1, Małopolska, Warszawa 1985

Sękowa, kościół śś. Filipa i Jakuba Apostoła

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł