podkarpackie
Lokalizacja: Chotyniec (powiat Jarosław), (49.953140,23.002610)
Budowa: ok. 1600
Styl: drewniany
Chotyniec, miejscowość w powiecie Jarosław (województwo podkarpackie).
Chotyniec to niewielka miejscowość przy granicy z Ukrainą. Może się ona poszczycić drewnianą cerkwią, wpisaną na listę zabytków UNESCO.
HISTORIA. Cerkiew została zbudowana około 1600 r. W następnych latach była wielokrotnie odnawiana i przekształcana, m.in. w 1671 r., w 1733 r. kiedy to zbudowano obecną kopułę nad prezbiterium, w 1858 r. oraz w 1925 r. kiedy nastąpiła nieszczęśliwa dobudowa przedsionka. Po II wojnie światowej była użytkowana przez katolików i dopiero 1990 r. została zwrócona grekokatolikom. W latach 1991-1994 cerkiew została gruntownie odrestaurowana. W 2013 r. cerkiew została wpisana na listę światowego dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego UNESCO wraz z 15 innymi cerkwiami z obszaru Polskich i ukraińskich Karpat.
ARCHITEKTURA. Jest to drewniana świątynia zbudowana w konstrukcji zrębowej. Złożona jest zgodnie z tradycją budownictwa cerkiewnego, z trzech elementów: zamkniętego trójbocznie prezbiterium, szerszej kwadratowej nawy i węższego, również kwadratowego babińca. Do babińca przylega obszerny przedsionek. Prezbiterium ukształtowane jest w formie wieży i nakrywa je kopuła z latarnią. Nawa nakryta jest wystającym ponad połacie dachu ośmiobocznym tamburem i kopułą z latarnią. Podobna kopuła nakrywa babiniec, który dodatkowo posiada otwartą galerię w górnej kondygnacji. Na zewnątrz cerkiew obiegają soboty. Całkiem obcym stylowo elementem jest niski i wydłużony przedsionek, nakryty dachem dwuspadowym.
WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Cerkiew posiada bogaty wystrój i wyposażenie wnętrza. Interesująca jest polichromia wykonana w 1. połowie XVIII w., ze sceną Sądu Ostatecznego, namalowana na południowej ścianie nawy. Cenny jest też ikonostas z 1671 r. wykonany być może z fundacji Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Obok cerkwi w 1993 r. ustawiona została drewniana dzwonnica, którą przeniesiono z Tworek koło Medyki. Dzwonnica powstała w XVII w., jest kwadratowa o pochyłych ścianach, zwieńczona nadwieszaną izbica i nakryta ostrosłupowym hełmem.
Rzut poziomy za: Leksykon zabytków architektury Małopolskie i Podkarpacia, wyd. Arkady 2013
LITERATURA
Żabicki J., Leksykon zabytków architektury Małopolskie i Podkarpacia, wyd. Arkady 2013
Strona internetowa: http://architektura.podkarpacka.pl/kategorie-obiektow/cerkiew-drewniana/20-chotyniec
