pomorskie

Słupsk, kościół św. Jacka, dawny dominikanów

Lokalizacja: Słupsk, ul. Dominikańska 3 (54.464127, 17.033554)
Budowa: 2. połowa XIV w. - 1. połowa XV w.
Styl:  gotyk

HISTORIA. Książę pomorski Mszczuj II ufundował w Słupsku klasztor dla przybyłych z Gdańska dominikanów. Obecny gotycki kościół dominikanie wznosili od 2. połowy XIV w. do 1. połowy XV w. Jednak już w XVI w. po wprowadzeniu reformacji kościół był dwukrotnie plądrowany i był bliski zawalenia. Od początku XVII w. został zamieniony na ewangelicki kościół zamkowy. W 2. połowie XIX w. miała miejsce gruntowna neogotycka restauracja kościoła, w czasie której przelicowano ściany i laskowania okien. Po pożarze z 1892 r. wprowadzono neogotyckie szczyty i pseudobarokowy hełm wieży.

ARCHITEKTURA. Gotycki kościół złożony jest z wydłużonego czteroprzęsłowego prezbiterium zamkniętego ścianą prostą oraz z krótkiego jednonawowego trójprzęsłowego korpusu. W korpus wtopiona jest od zachodu wieża, w dolnej części czworoboczna, przechodząca w ośmiobok, nakryta hełmem pseudobarokowym z latarnią. Kościół nakrywa wspólny dach dwuspadowy. Wschodni szczyt prezbiterium jest schodkowy i zwieńczony sterczynami, między którymi mieszczą się ostrołukowe blendy oraz przeprute owalne otwory. Na zewnątrz prezbiterium opięte jest przyporami, między którymi znajdują się trójdzielne ostrołukowe okna. Wnętrze nakryte jest sklepieniami gwiaździstymi wspartymi w nawie na półkolistych wspornikach. Wnętrze kościoła rozczłonkowane jest przyściennymi uskokowymi arkadami.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Wewnątrz znajduje się kilka cennych obiektów z okresu manieryzmu i baroku. Manierystyczny jest ołtarz główny, wykonany około 1602 r. z obrazem Chrystusa Ukrzyżowanego oraz klęczącymi postaciami księcia Jana Fryderyka i jego zony Erdmuty, namalowany przez Jakuba Funcke. Z tego samego okresu pochodzi ambona, wsparta na figurze Mojżesza z malowanymi postaciami ewangelistów i świętych. Późniejsze są cenne barokowe organy z 4. ćw. XVII w. Wyróżniają się też dwa zabytki sztuki sepulkralnej. Pierwszy to pomnik nagrobny księcia Ernesta Bogusława de Croy (zm. 1684) wykonany przez Hansa Kaspra Gockhellera z Gdańska, z białego i czarnego marmuru, z klęczącą postacią zmarłego. Drugi z zabytków to wielkie epitafium księżnej Anny de Croy (zm. 1660), również wykonane z białego i czarnego marmuru, ujęte kręconymi kolumnami i z leżącą postacią zmarłej u dołu.

Zdjęcie z wnętrza wykonał Andrzej Mleczko

LITERATURA

Architektura gotycka w Polsce, pod. red. T. Mroczko i M. Arszyńskiego, Warszawa 1995
Łoziński J., Pomniki sztuki w Polsce, T. 2, Pomorze, Warszawa 1992

Słupsk, kościół św. Jacka, dawny dominikanów

• Poprzedni artykuł