Katowice, kościół św. Anny

Lokalizacja: Katowice – Janów-Nikiszowiec, Plac Wyzwolenia (50.243277, 19.082746)
Budowa: 1914-1927
Architekt:  Emil i Georg Zillmann
Styl: neobarok

HISTORIA. Budowa kościoła według projektu Emila i Georga Zillmannów z Charlottenburga rozpoczęła się 6 maja 1914 r. Prace budowlane, które przerwał wybuch I wojny światowej, w znacznym stopniu finansował koncern wydobywcze Georg von Giesches Erben. Budowę kościoła wznowiono w 1918 r. tuż po zakończeniu działań wojennych. W 1921 r. ukończono wznoszenie murów kościoła. W 1925 r. wnętrza zostały nakryte sklepieniami a firma Zjednoczone Huty Królewska i Laura wykonały żelazną konstrukcję kopuły.

ARCHITEKTURA. Neobarokowy kościół zbudowany na planie krzyża łacińskiego, złożony z trójnawowego, bazylikowego korpusu, transeptu i półkoliście zamkniętego prezbiterium z obejściem. Kościół poprzedza wypukła fasada ujęta dwiema wieżami. Elewacje kościoła są nieotynkowane i rozczłonkowane lizenami. Fasada jest trójdzielna i trójkondygnacjowa oraz zwieńczona odcinkowym szczytem. W przyziemiu fasady znajduje się przedsionek otwarty półkolistymi arkadami. Górna kondygnacja przebita jest trzema oknami o barokowych wykrojach. W środkowym polu najwyższej kondygnacji znajduje się półkolista wnęka z posągiem Chrystusa. Wieże czworoboczne, opięte parami lizen i podzielone na cztery kondygnacje, z najwyższą ośmioboczną przebitą półkolistymi otworami i nakrytą daszkami namiotowymi. Prezbiterium, ramiona transeptu i korpus nakrywają dwuspadowe dachy łamane. Nad skrzyżowaniem naw wznosi się ośmioboczna kopuła z podwójną latarnią. Wewnątrz ściany nawy głównej podzielone są pilastrami podtrzymującymi sklepienie beczkowe na gurtach. Między pilastrami rozmieszczone są pary dużych okien prostokątnych o półkolistych zamknięciach. Wąskie nawy boczne otwarte są do nawy głównej półkolistymi arkadami podpartymi kwadratowymi kapitelami. Nawy boczne nakrywają sklepienia krzyżowe.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. W prezbiterium ustawiony jest neobarokowy ołtarz główny wykonany przez Georga Schreinera rzeźbiarza z Ratyzbony. Ten sam artysta wykonał też ambonę, chrzcielnicę i prospekt organowy. Organy wykonała w 1927 r. firma Rieger z Krnova. Witraże są dziełem witrażownika Georga Schneidera z Ratyzbony. W nawie zawieszony jest też okazały żyrandol zaprojektowany przez Emila i Georga Zillmannów.

LITERATURA

Pilch Z., Leksykon Zabytków Górnego Śląska, Warszawa 2008
Strona internetowa: https://www.sw-anna.wiara.org.pl/start,i1.html

Katowice, kościół św. Anny