Trnava, katedrála sv. Jána Krstiteľa

Lokalizacja:  Trnava, Univerzitné námestie (48.380392, 17.588347)
Budowa: 1629-37
Budowniczy: Antonio Canevale?
Styl: barok

HISTORIA. Kościół został zbudowany w latach 1629-37 na miejscu średniowiecznego kościoła i klasztoru dominikanów, według projektu włoskiego architekta Antonio Canevale?, pracami budowlanymi kierował inny Włoch Pietro Spazzo. Budowę kościoła finansowali palatyn Miklós Esterházy i arcybiskup ostrzychomski Peter Pázmány, który w 1635 r. założył w Trnavie uniwersytet. Nowo wzniesiona świątynia stała się organiczną częścią uczelni, kierowanej przez jezuitów. Dlatego jeszcze dziś często kościół ten nazywany jest jezuickim bądź uniwersyteckim i to mimo tego, że został podniesiony do godności katedry i jest najważniejszą świątynią archidiecezji bratysławsko-trnavskiej.

ARCHITEKTURA. Barokowy kościół składa się z nawy i czterech par kaplic po bokach oraz trójprzęsłowego prezbiterium, zamkniętego ścianą prostą. Posiada monumentalną fasadę frontową o trzech kondygnacjach, zwieńczoną trójkątnym szczytem ze spływami wolutowymi, ujętym w dwie kwadratowe wieże, nakryte barokowymi hełmami z latarniami. Portal główny ujęty jest przez dwie pary kolumn dźwigających przerwany, segmentowy przyczółek, z rzeźbami siedzących aniołów i kamiennym herbem Esterházych. Wewnątrz prezbiterium i nawa nakryte są sklepieniami kolebkowymi z lunetami a kaplice, otwarte do nawy półkolistymi arkadami, nakrywają sklepienia krzyżowe. Ściany rozczłonkowane zostały pilastrami.

WYPOSAŻENIE I WYSTRÓJ WNĘTRZA. Prace przy wystroju wnętrza trwały do 1700 r. i czynni przy nich byli artyści wiedeńscy, włoscy i miejscowi. Powstała wtedy bogata dekoracją stiukowa sklepienia, którą wykonali włoscy artyści Giovanni Battista Rosso i Giacomo Tornini oraz malowidła na sklepieniu ze scenami z życia św. Jana Chrzciciela, które wykonali Włoch Pietro Antonio Conti i wiedeński malarz E. J. Gruber. We wnętrzu dominuje jednak ogromny (wysoki na 20,3 m i szeroki na 14,8 m), barokowy ołtarz główny, wykonany z drewna  w 1640 r. przez Baltazara Knillinga i Veita Stadlera. Umieszczono w nim obraz przedstawiający Chrzest Chrystusa.

Tekst umieszczony 17.01.2006
Rzut poziomy kościoła pochodzi z książki Sakralna architektura na Slovensku, op. zb., Komarno 1996

 LITERATURA

Sakralna architektura na Slovensku, opr. zb., Komarno 1996