Słowacja

Kežmarok, nový evanjelický kostol

Lokalizacja: Kieżmark, Hviezdoslavova 199 (49.133711, 20.428705)
Budowa: 1872-1994
Architekt: Teofil Hansen
Styl:  eklektyzm

HISTORIA. Najbardziej charakterystyczną budowlą Kieżmarku jest tzw. "nowy" kościół ewangelicki, którego okazała sylweta góruje nad miastem. Jego budowę zainicjowano, gdy tutejszym ewangelikom przestał wystarczać, położony dziś w bezpośrednim sąsiedztwie, kościół artykularny. Projekt kościoła dostarczył bezpłatnie Teofil Hansen, duński architekt działający w Wiedniu, z zastrzeżeniem żeby nie wprowadzać żadnych zmian. Prace budowlane prowadzono w latach 1872-94 po kierunkiem tutejszego budowniczego Victora Lazaryego.

ARCHITEKTURA. W ten sposób powstała eklektyczna budowla, łącząca w sobie cechy architektury bizantyjskiej, mauretańskiej, romańskiej i renesansowej. Długość kościoła wynosi 80 m a szerokość 20 m, składa się on z wydłużonej, pięcioprzęsłowej nawy, nakrytej spłaszczonym dwuspadowym dachem oraz prostokątnego prezbiterium, nad którym wznosi się kopuła z latarnią, zwieńczona ostrosłupowym daszkiem. Przy nawie od północy dostawiona jest wysoka na 42 m wieża, nakryta spłaszczonym daszkiem, nawiązująca do włoskiej kampanili. Zewnętrzne elewacje kościoła pokryte są czerwonym tynkiem, który kontrastuje z jasnymi elementami architektonicznymi. Duże okna w nawie wypełnione są maswerkami i ozdobione gwiazdami Dawida. Do wnętrza prowadzi okazały portal główny nad którym znajduje się rozeta z maswerkiem, zaś całą fasadę wieńczy duży krzyż.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarz główny znajduje się kilkanaście stopni powyżej poziomu nawy, posiada on formę kapliczki z wnęką mieszczącą drewniany posąg Chrystusa. Po obu stronach ołtarza ustawione są symetrycznie dwie drewniane ambony. Znacznie starsza jest barokowa ambona z 1738 r. przeniesiona tu z kościoła artykularnego, z parapetem zdobionym scenami biblijnymi. W latach 1907-09 do północnej ściany nawy dobudowano mauzoleum Imricha Thököly, przywódcy antyhabsburskiego powstania w 1678 r., którego prochy przywieziono do Kieżmarku w 1906 r.

Rzut kościoła za: Sakralna architektura na Slovensku, opr. zb., Komarno 1996

LITERATURA

Apostoł S., Szlak gotycki. Nowy Targ - Kieżmark - Nowy Targ, Nowy Targ 2003
Chalupecký I., Die katholischen Kirchen in Käsmark, Keżmarok 1995
Sakralna architektura na Slovensku, opr. zb., Komarno 1996

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł