Słowacja
Koszyce, kościół św. Antoniego Padewskiego
Marek Sztorc Koszyce, kościół św. Antoniego Padewskiego
Košice, kostol sv. Antona Paduánskeho - seminárny
Lokalizacja: Koszyce, Hlavná 83 (48.723879, 21.256678)
Budowa: 1333
Styl: gotyk, barok
Najpiękniejsze z koszyckich świątyń położone są w bliskim sąsiedztwie na Hlavná námesti. Należy do nich wspaniała gotycka katedra, barokowy kościół jezuitów oraz wzniesiony w średniowieczu kościół franciszkanów.
HISTORIA. Kościół zbudowany został w 1333 r. z inicjatywy węgierskiego rodu Perényi dla zakonu franciszkanów. W okresie reformacji był to jedyny katolicki kościół w Koszycach. W 1556 r. kościół został zniszczony przez pożar, następnie w części służył jako magazyn wojskowy. Kościół pełnił też funkcję katedry biskupiej dla biskupa Egeru, kiedy miasto to w latach 1597-1671 znajdowało się w rękach Turków. Po tym okresie kościół zwrócono franciszkanom i w latach 1714-24 poddano barokizacji oraz poświęcono nowemu patronowi: św. Antoniemu z Padwy. W 1787 r. po kasacie zakonu przez cesarza Józefa II, franciszkanie opuścili Koszyce. Kiedy w 1804 r. utworzono w Koszycach biskupstwo w dawnym klasztorze urządzono seminarium duchowne a sam kościół został świątynia seminaryjną.
ARCHITEKTURA. Kościół łączy w sobie styl gotycki i barokowy. Cechy gotyckie zachowało wydłużone, trójprzęsłowe prezbiterium zamknięte trójbocznie oraz dostawiona od północy czworoboczna wieża, nakryta ostrosłupowym hełmem. W okresie baroku całkowicie przebudowany został trójnawowy korpus, który poprzedzono okazałą trójosiową fasadą. Fasada ta posiada bogato zdobiony portal główny, eliptyczne okna na osi i zwieńczona jest trójkątnym szczytem ujętym po bokach w spływy. Zewnętrzne elewacje prezbiterium opięte są uskokowymi przyporami, między którymi znajdują się ostrołukowe okna. Kościół nakrywają dachy dwuspadowe.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA zostało silnie zbarokizowane a większość ołtarzy i ambona jest późnobarokowa i pochodzi głównie z lat 1760-70. Interesującym zabytkiem jest epitafium nagrobne marszałka polnego F. Renauda z 1740 roku, wykonane przez wiedeńskiego rzeźbiarza Georga Raphaela Donnera. W krypcie pod ołtarzem głównym pochowany został Benedikt Kisdy, biskup Egeru i założyciel uniwersytetu w Koszycach.
Tekst umieszczony 22.03.2009
LITERATURA
Pavel J., Sztuka Czechosłowacji, Warszawa 1986
Sakralna architektura na Slovensku, opr. zb., Komarno 1996
Strona internetowa: www.koscie.sk
Strona internetowa: www.cassovia.sk
Koszyce, kościół św. Antoniego Padewskiego