świętokrzyskie

Lokalizacja: Grzegorzowice, powiat Ostrowiec Świętokrzyski, (50.884032, 21.155928)
Budowa: 2. połowa XIII w. lub początek XIV w.
Styl: romanizm

HISTORIA. Dawniej badacze biorąc pod uwagę zapóźnioną technikę budowy rotundy jako czas jej powstania wskazywali wiek XI a nawet X. Ostatnie badania przesuwają budową na 2. połowę XIII w. a nawet na początek wieku XIV. Rotunda stanowi bardzo spóźniony przykład centralnego kościoła możnowładczego. Według Jana Długosza fundatorem rotundy był Nawój herbu Topór. W 1627 r. wyburzono zachodnią ścianę rotundy i dobudowano kwadratową nawę i zakrystię. W latach 30-tych XX w. przeprowadzano renowację rotundy, w czasie której usunięto tynki z zewnętrzne części murów.

ARCHITEKTURA. Jest to rotunda zbudowana z łamanego piaskowca na planie koła z apsydą od wschodu. Nakryta dachem namiotowym. Otwory okienne zostały zrekonstruowane w latach 30-tych XX w. Od zachodu dostawiona jest kwadratowa nawa, w narożnikach opięta przyporami i nakryta dachem dwuspadowym z wieżyczką na sygnaturkę.

Rzut poziomy za: Świechowski Z., Katalog architektury romańskiej w Polsce

LITERATURA

Sztuka polska romańska i przedromańska do schyłku XIII w., pod. red. M. Walickiego, Warszawa br.
Świechowski Z., Katalog architektury romańskiej w Polsce, Warszawa 2009
Świechowski Z., Sztuka polska, t.I, Romanizm, wyd. Arkady 2006

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł