Padwa, kościół Eremitów

Szczegóły: | Odsłony: 2270

Padwa, kościół Eremitów
Padova, chiesa dei Santi Filippo e Giacomo (chiesa degli Eremitani)

Lokalizacja: Padova, Piazza Eremitani 9 (45.410504, 11.879712)
Budowa: 1276 – 1306
Architekt: Fra Giovanni degli Eremitani
Styl: gotyk

Architektura kościoła eremitów nie jest imponująca ale dla polskiego turysty kościół może być interesujący. Zachowała się tu pamiątkowa tablica wybitnego poety renesansu Jana Kochanowskiego. W 1574 r. w kościele uroczyście powitano króla polskiego Henryka Walezego, który po ucieczce z Polski na krótko zatrzymał się w Padwie. Wreszcie w kaplicy Overtari zachowały się fragmenty fresków autorstwa Andrei Mantegny. Ich zniszczenie jest uważane za jedną z większych strat włoskiej sztuki w czasie II wojny światowej.

HISTORIA. Budowę kościoła dla zakonu eremitów od św. Augustyna rozpoczęto w 1276 r. ze środków publicznych. W 1306 r. Fra Giovanni degli Eremitani (brat Jan od eremitów) wzniósł fasadę i nakrył nawę drewnianym sklepieniem. Kościół pozostawał w rękach zakonników do 1806 r. a potem stał się świątynią parafialną. W marcu 1944 r. kościół został zniszczony w czasie amerykańskiego nalotu na Padwę. Zniszczeniu uległa górna część fasady, sklepienia i część prezbiterialna. Po wojnie kościół został wiernie odbudowany.

ARCHITEKTURA. Gotycki kościół, zbudowany z cegły, złożony jest z wydłużonej nawy zakończonej transeptem i trójdzielną częścią prezbiterialną, po środku której znajduje się właściwe jednoprzęsłowe prezbiterium, zamknięte pięcioboczną apsydą. Po bokach prezbiterium znajdują się dwie wąskie kaplice, zamknięte ścianami prostymi. Od południa do części prezbiterialnej dostawiona jest obszerna kaplica Overtari, zakończona pięcioboczną apsydą zaś od północy dobudowana jest zakrystia. Do nawy od południa przylegają cztery niewielkie kaplice a od północy wysoka wieża - kampanila. Fasada kościoła jest dwukondygnacjowa i zwieńczona trójkątnym szczytem z fryzem arkadkowym. Dolna część pokryta jest kamienną okładziną i rozczłonkowana pięcioma półkolistymi arkadami, z których największa środkowa mieści portal wejściowy. W górnej części umieszczona jest wielka rozeta z maswerkiem na osi. Elewacje boczne kościoła podzielone są lizenami i również zwieńczone fryzem arkadkowym. Kościół nakrywają spłaszczone dachy dwuspadowe. Wewnątrz prezbiterium wydzielone jest arkadą ostrołukową a sąsiednie kaplice arkadami półkolistymi. Pomieszczenia te nakryte są sklepieniami krzyżowo-żebrowymi, nawę nakrywa drewniany strop w kształcie kadłuba okrętu.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ściany prezbiterium zdobi cykl fresków Guariento z lat 1361-65, przedstawiający sceny z życia śś. Filipa i Augustyna. W ołtarzu głównym umieszczony jest gotycki krucyfiks wykonany w 1370 r. przez Niccolo Semiterolo. Po prawej stronie prezbiterium znajduje się kaplica rodziny Dotto, z pomnikiem nagrobnym Francesco Dotto. Zaraz za nią obszerna kaplica Overtari słynąca z fresków Andrei Mategny, które zostały zniszczone w 1944 r. i częściowo zrekonstruowane w 2006 r. Freski powstały w latach 1448-57 i przedstawiają sceny z życia świętych Jakuba i Krzysztofa. Malowidła na północnej (lewej) ścianie, poświęcone św. Jakubowi są w całości dziełem Mantegny. Ten sam artysta namalował też scenę Wniebowzięcia NMP na ścianie ołtarzowej. Malowidła na ścianie południowej z żywotem św. Krzysztofa są dziełem kilku artystów. Malowidła na najwyższym poziomie wykonał Ansuino da Forli, sceny poniżej namalował Bono da Ferrara a dolne sceny są dziełem Mantegny. Na lewo od prezbiterium znajduje się kaplica Sanguinacci z freskiem Tronującej Madonny ze świętymi, namalowanym w 1373 r. przez Giusto di Menabuoi oraz pomnikiem nagrobnym Ilario Sanguinacci (zm. 1381), kondotiera i podesty Bolonii i Florencji. Kilka innych pomników nagrobnych znajduje się także w nawie. Jednym z nich jest renesansowe mauzoleum włoskiego humanisty Marco Mantovy Benavidesa, które wykonał w 1544 r. florencki rzeźbiarz i architekt Bartlolomeo Ammannati. Bliżej wejścia na przeciw siebie umieszczone są dwa gotyckie pomniki nagrobne. Oba przeniesione w XIX w. ze zniszczonego kościoła Sant'Agostino. Po lewej nagrobek Ubertino z Carrary a po prawej Jacopo II z Carrary, wykonane odpowiednio w 1345 i w 1351 r. pod kierunkiem weneckiego rzeźbiarza Andriolo de Santi. Pod pomnikiem Jacopo znajduje się epitafium, z tekstem napisanym przez Petrarkę dla zmarłego przyjaciela. Bliżej prezbiterium na południowej ścianie zawieszona jest pamiątkowa tablica poświęcona polskiemu poecie Janowi Kochanowskiemu.

LITERATURA

Malarstwo włoskie. Mistrzowie i arcydzieła, Warszawa 1998
Sztuka Świata, t.3, opr. zb., Warszawa 1993
Padwa. Historia, sztuka, kultura, wyd. Medoacus 2000
Venedig und Venetien, opr. zb., Augsburg 1998
Strona internetowa: http://churchesofvenice.com/verona.htm (dostęp 30.10.2020)

Padwa, kościół Eremitów