Werona, kościół San Fermo Maggiore

Szczegóły: | Odsłony: 851

Werona, kościół San Fermo Maggiore
Verona, chiesa di San Fermo Maggiore

Lokalizacja: Werona, Piazza San Fermo 5 (45.439196, 11.000004 )
Budowa: 1063-1143, 1260-1350
Styl: romanizm. gotyk

HISTORIA. Pierwotny kościół powstał na miejscu złożenia relikwii męczenników świętych Firmusa i Rustyka. Wiadomo, że istniał on już w 775 r. a ciała świętych zostały złożone w krypcie. W XI w. kościół przeszedł pod opiekę zakonu benedyktynów, którzy w latach 1065-1143 zbudowali nową romańską świątynię. Zachowano równocześnie starszy dolny kościół mieszczący grób świętych. W 1260 r. benedyktyni opuścili kościół a ich miejsce zajęli franciszkanie. Krótko po tym rozpoczęła się budowa obecnej gotyckiej świątyni, która została ukończony około 1350 r. W 1807 r. okupacyjne władze francuskie zmusiły franciszkanów do opuszczenia kościoła. W 1882 r. świątynia została uszkodzona w wyniku wielkiej powodzi. Bombardowanie Werony dokonane 2 lutego 1945 r. wywołało pożar w kościele, który na szczęście został szybko ugaszony i nie spowodował większych zniszczeń.

ARCHITEKTURA. Gotycki kościół złożony z szerokiej nawy, transeptu i prezbiterium zamkniętego pięciobocznie. Do prezbiterium przylegają kaplice zakończone półkolistymi apsydami, nad północną kaplicą wznosi się dzwonnica. Po obu stronach nawy dostawionych jest kilka dużych kaplic, wśród nich największe capella di San Bernardo i capella della Madonna. Od południa do wnętrza prowadzi przedsionek otwarty ostrołukowymi arkadami wspartymi na dwóch kolumnach. Fasada kościoła podzielona jest na dwie części. Część dolna romańska obłożona jest kamienną okładziną z wielkim uskokowym portalem i półkolistą archiwoltą pośrodku oraz dodanymi później ostrołukowymi oknami po bokach. Górna część fasady pokryta jest poziomymi biało-czerwonymi pasami z cegły. Na osi znajdują się cztery ostrołukowe wnęki mieszczące smukłe okna zakończone w formie trójliści, powyżej trójdzielne okno ostrołukowe ujęte jest po bokach okulusami. Fasadę wieńczy trójkątny szczyt z arkadkowym fryzem i sterczynami. Ceglane elewacje boczne kościoła zwieńczone są gzymsami arkadkowymi. Zamknięcie prezbiterium opięte jest przyporami między którymi znajdują się smukłe okna ostrołukowe, w zwieńczeniu trójkątne szczyty i sterczyny. Nawę, prezbiterium i ramiona transeptu nakrywają dachy dwuspadowe. W przedsionku południowym gotycki portal ostrołukowy, uskokowy z rzeźbioną postacią świętego franciszkańskiego w tympanonie. Wewnątrz nawa nakryta jest drewnianym stropem w kształcie odwróconego kadłuba statku. Prezbiterium nakrywa sklepienie krzyżowo-żebrowe. Prezbiterium jest podwyższone w stosunku do nawy o trzy stopnie.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Na ścianach kościoła zachowały się liczne fragmenty gotyckich fresków, zaś wnętrza kryją cenne zabytki rzeźby i malarstwa. W tympanonie nad głównym wejściem od wewnątrz umieszczony jest fresk ze sceną Ukrzyżowania, namalowany przez Turone di Maxio w XIV w. Na lewo od wejścia znajduje się interesujący pomnik nagrobny Niccolo Brenzoni, który w 1426 r. wyrzeźbił Nanni di Bartolo. Dekoracja malarska tego pomnika jest dziełem Antonio Pisano zwanego też Pisanello, jest to jego najstarsze sygnowane dzieło wybitnego malarza. Nieco dalej, po przeciwnej stronie nawy, umieszczona jest gotycka ambona wykonana w 1396 r. z białego i czerwonego marmuru przez Antonio da Mestre. Od północy do nawy dostawiona jest kaplica św. Antoniego z obrazem patrona w ołtarzu, będącym dziełem Liberale da Verona. Na sklepieniu prezbiterium znajdują się freski przedstawiające Zbawiciela, Maryją, św. Janem Chrzcicielem i świętymi Rustykiem i Firmusem oraz symbole Czterech Ewangelistów z lat 1314-1320. Te ostatnie przypisywane są Maestro del Redentore. Na łuku tęczy widnieją freski ze scenami Koronacji Maryii i Pokłonu Trzech Króli z XIV w. przypisywane Paolo Veronese. W prezbiterium ustawiony jest późnobarokowy ołtarz główny z połowy XVIII w. W prawym ramieniu transeptu znajduje się kaplica rodu Aligheri, w której pochowani są członkowie tej rodziny.

DOLNY KOŚCIÓŁ posiada układ trójnawowy, nakryty jest sklepieniami krzyżowymi, wspartymi na kwadratowych filarach. Na ścianach zachowały się fragmenty fresków z okresu od XI do XVI w.

DZWONNICA romańsko-gotycka wzniesiona w XII w. podwyższona i ukończona w XIV w. Zbudowana na planie kwadratu z cegły i kamienia. W górnej kondygnacji wieża przebita jest trójdzielnymi oknami, całość nakrywa ostrosłupowy hełm ujęty czterema narożnymi wieżyczkami.

LITERATURA

Knaurs Kulturführer in farbe Venedig Und Venetien, oprac. zb., Augsburg 1998
Stona internetowa: https://www.chieseverona.it/en/our-churches/the-church-of-saint-fermo
Stona internetowa: http://www.chieseitaliane.chiesacattolica.it/chieseitaliane/stampaapprofondimento.jsp?guest=true&titolo=Chiesa+dei+Santi+Fermo+e+Rustico+<Verona>&sercd=17541

Werona, kościół San Fermo Maggiore