Wolin, kościół św. Mikołaja

Lokalizacja: Wolin, powiat Świnoujście, ul. Światowida  (53.843332, 14.615790)
Budowa: XIV w.
Styl: gotyk

HISTORIA. Pierwsze wzmianki o kościele św. Mikołaja w Wolnie pochodzą z 1288 r. Obecny kościół został zbudowany w XIV w. W 1535 r. świątynia została przejęta przez protestantów. W 1628 r. kościół został zniszczony przez pożar. W czasie odbudowy obniżono nawę i nakryte je stropem płaskim i zbudowano empory nad nawami bocznymi. W latach 1857 – 1898 kościół został gruntownie przebudowany, m.in. rozebrano i wzniesiono od nowa ściany obwodowe świątyni oraz wzniesiono szczyt wschodni. W 1945 r. świątynia uległa niemal całkowitemu zniszczeniu w czasie walk o miasto. Zachowały się tylko mury odwodowe bez części muru południowego i dolne partie wieży. Kościół przez dłuższy czas pozostawał w ruinie i dopiero w latach 1993-1999 został odbudowany.

ARCHITEKTURA. Gotycki kościół złożony z pseudobazylikowego pięcioprzęsłowego i trójnawowego korpusu z niewyodrębnionym prezbiterium, zamkniętym ścianą prostą. Od zachodu dostawiona jest wieża na rzucie zbliżonym do kwadratu nakryta, baniastym hełmem z latarnią i z ostrołukowym portalem w przyziemiu. Elewacje boczne podzielone przyporami, między którymi rozmieszczone są neogotyckie ostrołukowe okna z maswerkami. Wschodnia elewacja czterodzielna z uskokowymi przyporami i dwoma dużymi oknami ostrołukowymi w środkowych polach, nad którymi wznosi się schodkowy szczyt. W bocznych polach mniejsze okna ostrołukowe i półszczyty. Kościół nakrywa dach dwuspadowy. Wnętrza nakryte żelbetowymi stropami płaskim pokrytymi przesłoniętymi drewnianą imitacją stropu belkowego. Nawy boczne oddzielone półkolistymi arkadami wspartymi na ośmiobocznych filarach.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. W czasie obrony Wolina przez wojska niemieckie całkowitemu zniszczeniu uległo wyposażenie kościoła. Obecny wystrój i wyposażenie pochodzi z okresu po odbudowie świątyni. Wiraże w oknach wykonał Janusz Sobczyk z firmy ARS ANTIQUA z Warszawy.

LITERATURA

Architektura gotycka w Polsce, pod red. T. Mroczko i M. Arszyńskiego, Warszawa 1995
Pilch J., Kowalski S., Leksykon zabytków Pomorza Zachodniego i ziemi lubuskiej, Arkady 2012
Strona internetowa: https://parafiawolin.pl