Austria
Enns, kościół św. Wawrzyńca
Marek SztorcEnns, kościół św. Wawrzyńca
Enns. kirche St. Laurenz
Lokalizacja: Enns, Basilikastrasse (48.218480, 14.466730)
Budowa: 1290 - 1323
Styl: gotyk
HISTORIA. Pierwszy wczesnochrześcijański kościół na tym miejscu wzniesiono w IV/V w. na pozostałościach rzymskich budowli z II w. n.e. Obecny kościół został zbudowany na przełomie XIII i XIV w., między 1290 a 1323 r. W latach 1960-1966 przeprowadzono w kościele prace archeologiczne, w czasie których odkryto relikty budowli pod posadzką.
ARCHITEKTURA. Gotycki kościół złożony z pięcioprzęsłowego, trójnawowego pseudobazylikowego korpusu i trójprzęsłowego prezbiterium zamkniętego ścianą prostą. Od południa przy zachodnim przęśle dostawiona jest kwadratowa wieża nakryta barokowym hełmem. Prezbiterium na zewnątrz opięte jest uskokowymi przyporami, między którymi od wschodu rozmieszczone są smukłe ostrołukowe okna z maswerkami, dwu i trójdzielne. Powyżej trójkątny szczyt, w dolnej części rozczłonkowany ślepymi ostrołukowymi arkadami. Od południa okna prezbiterium także ostrołukowe z maswerkami, cztero- i trójdzielne oraz jedno wąskie lancetowate. Ściany naw bocznych opięte są przyporami i przebite mniejszymi oknami ostrołukowymi, dwudzielnymi z maswerkami. Wschodnia ściana korpusu z ostrołukowym portalem w przyziemiu i rozetą powyżej, zamknięta jest trójkątnym szczytem. Nawę główną i prezbiterium nakrywa wspólny dach dwuspadowy. Nad nawami bocznymi dachy jednospadowe. Wewnątrz nawa główna otwarta jest do niskich naw bocznych ostrołukowymi arkadami. Prezbiterium od nawy głównej oddziela ostrołukowy łuk tęczy. Nawa Głowna, nawy boczne i prezbiterium nakryte są sklepienia krzyzowo-żebrowymi.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. W kościele zachowało się sporo cennych zabytków sztuki, przeważnie z okresu średniowiecza. W prezbiterium i przy łuku tęczy ustawione są dwa gotyckie sakramentaria z 1480 i 1486 r. Cenne są też gotyckie rzeźby Madonny z Lorch z około 1330 r. i Pieta z 1430 r. W prezbiterium za ołtarzem znajdują się odkryte relikty rzymskich budowli. W nawie północnej zachowały się fragmenty gotyckich fresków z XIV w.
Na ścianie sąsiadującego z kościołem Karneru umieszczona terakotowa grupa rzeźbiarska Ecce Homo, z Piłatem w stroju wezyra tureckiego z około 1690 r.
LITERATURA
Knaurs Kulturführer in Farbe Österreich, oprac. zb., Augsburg 1998
Strona internetowa: https://www.dioezese-linz.at/enns-stlaurenz
Enns, kościół św. Wawrzyńca