Czechy
Brno, kościół św. Michała
Marek SztorcBrno, kostel sv. Michala
Lokalizacja: Brno, Dominikánské nám (49.193620, 16.606644)
Budowa: 3. ćwierć XV w. - 1592
Budowniczy: Jan Chrzciciel Erna
Styl: barok
HISTORIA. Początki kościoła związane są zakonem dominikanów, którzy w 1228 r. zostali sprawdzeni do Brna przez margrabiego Moraw Przemysła. Zakonnicy w latach 1228-38 zbudowali romański kościół, który przypuszczalnie w 1. połowie XIV w. został przebudowany w stylu gotyckim. Kościół ten został zniszczony w czasie szwedzkiego oblężenia Brna w 1645 r. Obecny kościół został zbudowany w latach 1658-69 przez budowniczego z Brna Jana Chrzciciela Erna. W 1707 r. do kościoła dostawiono kaplicę Bożego Grobu. W 1784 r. klasztor dominikanów został skasowany dekretem cesarza Józefa II. Dawny klasztor przejściowo służył jako szpital i więzienie a na początku XIX w. kościół został zwrócony wiernym. W latach 1905-1950 kościołem opiekowali się redemptoryści, którym świątynia została odebrana przez władze komunistyczne. Po 1990 r. kościół został odzyskany przez katolików.
ARCHITEKTURA. Barokowy kościół złożony z trójprzęsłowej nawy ujętej po bokach rzędami kaplic, transeptu i dwuprzęsłowego prezbiterium, zamkniętego ścianą prostą. Od wschodu kościół poprzedza trójdzielna, dwukondygnacjowa fasada, zwieńczona trójkątnym szczytem z figurą św. Michała Archanioła, z którego wyrastają dwie kwadratowe wieże nakryte smukłymi barokowymi hełmami z latarniami. Fasada o podziałach pilastrowych i ramowych z portalem i dużym oknem o łuku odcinkowym na osi oraz czterema wnękami mieszczącymi posągi świętych w polach bocznych: śś Hiacynta, Tomasza z Akwinu, Dominika i Wincentego Ferrero. Kościół nakrywają dachy dwuspadowe, zaś elewacje boczne posiadają podziały ramowe. Wewnątrz ściany kościoła opięte są pilastrami, dźwigającymi wydatny gzyms i sklepienia kolebkowe z lunetami na gurtach. Kaplice boczne otwarte są do nawy półkolistymi arkadami.
WYPOSAŻENE WNĘTRZA jest przeważnie barokowe i pochodzi z XVII i XVIII w. Okazały ołtarz główny jest późnobarokowy i został wykonany w latach 1743-49 przez Josefa Winterhaldera starszego. Ten sam rzeźbiarz wykonał w 1745 r. ambonę. W 1701 r. wykonano ławy o bogatej dekoracji snycerskiej. Prospekt organowy o bogatej dekoracji rzeźbiarskiej i snycerskiej wykonał Antonin Riga w latach 1717-20. Same organy zostały wykonane w 1972 r. przez firmę Rieger z Krnova.
LITERATURA
Kalandříková E. Umělecká výzdoba dominikánského klášterního kostela sv. Michala v Brně, Brno 2016, praca magisterska w PDF https://is.muni.cz/th/q73vt/diplomka_final.pdf (dostęp 17.06.2020)
Strona internetowa: https://encyklopedie.brna.cz/home-mmb/?acc=profil_domu&load=974 (dostęp 16.06.2020)
