dolnośląskie

Lokalizacja: Świdnica, pl. Pokoju 6 (50.846504, 16.491573)
Budowa: 1656-57
Architekt: Albrecht von Säbisch
Styl: barok

HISTORIA. Kościół pokoju w Świdnicy został zbudowany po pokoju westfalskim, kończącym wojnę trzydziestoletnią. Cesarz Austrii Fryderyk III Habsburg zgodził się na budowę trzech świątyń protestanckich na Śląsku. Obok Świdnicy powstały one jeszcze w Jaworze i Głogowie. Zgodnie z edyktem cesarskim kościoły te zbudowano z wykorzystaniem nietrwałych materiałów i bez użycia gwoździ. Kościół w Świdnicy powstał w latach 1656-57. Autorem jego projektu był wrocławski budowniczy Albrecht von Säbisch a pracami budowlanymi kierował Andreas Gamper. W 2001 r. kościół został wpisany na listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO.

ARCHITEKTURA. Kościół jest budowlą drewnianą, wzniesioną w konstrukcji szkieletowej na planie krzyża greckiego. Jego długość wynosi 44 metry, zaś szerokość 30,5 metra, może się w nim pomieścić około 7,5 tysiąca wiernych. Kościół posiada formę trójnawowej bazyliki z transeptem i przybudówkami takimi jak zakrystia, kaplica chrztu, kruchta. Od wschodu zamknięty jest wieloboczną apsyda, mieszczącą zakrystię, kaplicę chrztu, dostawione przed 1698 r. Zakończenia naw i transeptu zwieńczone są trójkątnymi szczytami. Dolne partie zewnętrznych elewacji pokryte są późnobarokowymi i rokokowymi epitafiami. Kościół nakrywają strome dachy z wieżyczką na sygnaturkę z latarnią. Wewnątrz obszerna nawa otoczona jest kilkukondygnacyjnymi emporami i licznymi lożami kolatorskimi.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ściany i parapety zdobi bardzo bogaty wystrój rzeźbiarski i malarski zrealizowany do 1708 r. Na stropie przedstawiona jest scena Apokalipsy św. Jana wykonana przez Chrystiana Süssenbacha i Chrystiana Kolitschky. Kościół posiada bardzo cenne wyposażenie. Najważniejszym elementem jest późnobarokowy ołtarz główny wykonany przez Gottfrieda Augustina Hoffmanna w 1752 r. Zwracają w nim uwagę rzeźbione postacie: Mojżesza, Aarona, Jezusa, Jana Chrzciciela oraz apostołów Piotra i Pawła, które uczestniczą w scenie Chrztu Chrystusa. Ponad mensą ołtarza umieszczona jest płaskorzeźba Ostatniej Wieczerzy. Ten sam artysta wykonał w 1729 r. bogato zdobioną ambonę. Jej balustrada ozdobiona jest rzeźbionymi alegoriami Wiary, Nadziei i Miłości, nad drzwiami do ambony ustawiona jest rzeźba Chrystusa Dobrego Pasterza, schody zdobione są scenami Zesłania Ducha Świętego, Golgoty i Raju. Z 1698 r. pochodzi loża Hochbergów, powstała jako podziękowanie dla hrabiego Johanna Heinricha von Hochberg, ofiarodawcy większości drzewa potrzebnego do budowy światyni. Organy w latach 1666-69 wykonała firma Gottfrieda Klose z Brzegu. Chrzcielnica została w 1661 r. wyrzeźbiona przez Pankratiusa Wernera.

Rzut poziomy za: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa 2005

LITERATURA

Pilch J., Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa 2005
Strona internetowa: http://kosciolpokoju.pl/

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł