łódzkie
Łódź, kościół Zesłania Ducha Świętego (dawny ewangelicki)
Lokalizacja: Łódź, ul. Piotrkowska 2 (51.776112, 19.455161)
Budowa: 1889-1892
Architekt: Otton Gehlig i Hilary Majewski
Styl: neorenesans
HISTORIA. Obecny kościół został zbudowany dla gminy ewangelickiej w latach 1889-1892 według projektu Ottona Gehliga i Hilarego Majewskiego. Architekci wzorowali się na jednym z niezrealizowanych projektów katedry ewangelickiej w Berlinie. W 1945 r. kościół został przejęty prze parafię rzymskokatolicką, pełni też funkcję świątyni garnizonowej.
ARCHITEKTURA. Neorenesansowy kościół, zbudowany na planie równoramiennego krzyża greckiego. Centralną część stanowi nawa nakryta kopułą, zakończona prezbiterium w formie półkolistej apsydy, poprzedzona przedsionkiem i ujęta nawami bocznymi. Fasada frontowa od strony ul. Piotrkowskiej jest trójdzielna i trójkondygnacjowa, zwieńczona trójkątnym szczytem i ujęta nieco wysuniętymi narożnymi wieżyczkami, nakrytymi ostrosłupowymi hełmami. Podobne są boczne elewacje, które ujęte są masywniejszymi wieżami, nakrytymi stożkowymi hełmami. Elewacje z trzech stron opięte są pilastrami, między którymi pomieszczone są podwójne półkoliste okna, wpisane w półkoliste obramienia. Nad skrzyżowaniem naw wznosi się kopuła z latarnią, wsparta na wysokim, ośmiobocznym tamburze. Pola tamburu przeprute są parami półkolistych okien. Wewnątrz kopuła wsparta na pendentywach spływających na potężne filarach opięte pilastrami. W nawach bocznych wznoszą się dwie kondygnacje empor, wspartych na smukłych kolumnach.
WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Najcenniejszy zabytkiem są 46-głosowe organy firmy Schlag und Söhne ze Świdnicy.
LITERATURA
Stefański K., Architektura XIX w. na ziemiach polskich, Warszawa 2005
Strona internetowa: https://www.archidiecezja.lodz.pl/parafia/zeslania-ducha-swietego-3/
Łódź, kościół Zesłania Ducha Świętego (dawny ewangelicki)
