Lublin, kaplica zamkowa Trójcy Świętej

Lokalizacja: Lublin, ul. Zamkowa 9 (51.250312, 22.573092)
Budowa: 3 ćwierć XIV w., 1395-1418
Styl: gotyk

HISTORIA. Lubelski zamek położony jest na wzgórzu w północno-wschodniej części starego miasta. Wzniesiony został w 3. ćwierci XIV w. z inicjatywy króla polskiego Kazimierza Wielkiego. Przy jego wschodnim krańcu usytuowana jest gotycka kaplica zamkowa Trójcy Świętej. Swój obecny wygląd zawdzięcza ona fundacji króla polskiego Władysława Jagiełły, z inicjatywy którego została rozbudowana w latach 1395-1418.

ARCHITEKTURA. Kaplica zamkowa to niewielka budowla składająca się z dwuprzęsłowego korpusu oraz jednoprzęsłowego, wielobocznie zamkniętego prezbiterium, wysuniętego poza dawny czworobok murów. Na zewnątrz kaplica opięta jest przyporami, między którymi znajdują się ostrołukowe okna. Fasada zachodnia zwieńczona jest późnorenesansowym szczytem z połowy XVII w. Kaplicę nakrywają dachy dwuspadowe. Fasadę zdobi też gotycko-renesansowy portal z 2. połowy XVI w., zamknięty łukiem półkolistym. Wnętrze kaplicy podzielone jest na dwie kondygnacje, w dolnej części znajdują się krypty. Prezbiterium i nawa kaplicy nakryte są sklepieniami krzyżowo-żebrowymi, w nawie wspartymi na ośmiobocznym filarze. Wewnątrz kilka portali późnogotyckich ostrołukowych i jeden zamknięty półkoliście.

WYSTRÓJ WNĘTRZA. Ściany wewnątrz kaplicy zdobi najlepiej zachowany w Polsce zespół malowideł rusko-bizantyjskich, które ukończono w 1418 r. z fundacji Władysława Jagiełły. Prace wykonał warsztat malarski na czele z mistrzem Andrzejem, w którego skłąd wchodzili przynajmniej dwaj inni malarze: Kyrył i Juszko. Cechy stylistyczne malowideł wskazują na powiązania ze szkołami twerską i nowogrodzką. Na sklepieniach przedstawiony został Chrystus Pantokrator w otoczeniu aniołów, na ścianach znajdują się prorocy i sceny z życia Chrystusa, Marii i świętych. Wśród malowideł znajdziemy też dwa portrety Władysława Jagiełły.

 LITERATURA

Łoziński J., Pomniki sztuce w Polsce, T. 1, Małopolska, Warszawa 1985
Żabicki J., Leksykon zabytków architektury Lubelszczyzny i Podkarpacia, Arkady 2013

Lublin, kaplica zamkowa Trójcy Świętej

Kościoły w Lublinie opisane na stronie: zabytkowekoscioly.net

Lublin, katedra św. Jana Chrzciciela
Lublin, kaplica zamkowa św. Trójcy
Lublin, kościół św. Stanisława, dominikanów
Lublin, kościół Nawrócenia św. Pawła, bernardynów
Lublin, kościół Przemienienia Pańskiego
Lublin, kościół św. Agnieszki
Lublin, kościół św. Józefa Oblubieńca, karmelitów bosych
Lublin, kościół św. Piotra i Pawła, kapucynów