Piotrawin, kościół św. Stanisława i św. Tomasza

Lokalizacja: Piotrawin, powiat Opole Lubelskie (51.108303, 21.798869)
Budowa: 1440-1441
Styl: gotyk

HISTORIA. Wieś Piotrawin związana jest z kultem św. Stanisława. Według tradycji pierwszy kościół, zapewne drewniany, istniał w Piotrawinie jeszcze przed 1076 r. Obecny kościół został zbudowany w latach 1440-1441 z fundacji biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego. W 1869 r. dobudowano kruchtę i zakrystię.

ARCHITEKTURA. Gotycki kościół, złożony z trójprzęsłowej nawy i węższego dwuprzęsłowego prezbiterium zakończonego trójbocznie. Przy prezbiterium od północy zakrystia gotycka a od południa zakrystia neogotycka z 1869 r., od zachodu nawę poprzedza przedsionek z tego samego czasu. Na zewnątrz kościół opięty jest uskokowymi przyporami i obwiedziony fryzem pod okapem dachu. Między przyporami rozmieszczone są ostrołukowe okna. Fasada z kruchtą w przyziemiu zwieńczona jest trójkątnym szczytem wypełnionym blendami. Nawę i prezbiterium nakrywają dachy dwuspadowe. Wewnątrz nawa i prezbiterium nakryte są sklepieniami sieciowo-żebrowymi, z herbem Dębno na zworniku w prezbiterium. Prezbiterium wydziela ostrołukowa arkada tęczowa.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. W prezbiterium ustawiony jest późnorenesansowy ołtarz główny z 1. połowy XVII w. z obrazem św. Stanisława. Dwa ołtarze boczne z końca XVIII w. lub początku XIX w. W lewym ołtarzu umieszczona jest kopia obrazu św. Tomasza Apostoła, namalowanego w 1893 r. przez Wojciecha Gersona i zniszczonego w pożarze w 1961 r. Na belce tęczowej wygiętej w ośli grzbiet znajduje się grupa Ukrzyżowania. Zachowała się też gotycka tablica erekcyjna z 1440 r. z płaskorzeźbionymi postaciami Matki Bożej z Dzieciątkiem, św. Stanisława, św. Tomasza i biskupa Zbigniewa Oleśnickiego.

KAPLICA, gotycka budowla wzniesiona z fundacji biskupa Oleśnickiego, w miejscu domniemanego miejsca pochówku Piotra Strzemieńczyka. Znacznie przebudowana w 1798 r. i poważnie zniszczona w czasie II wojny światowej. W posadzkę wmurowano płytę nagrobną Piotra Strzemieńczyka wykonaną z czarnego marmuru w 1640 r. Starsza gotycka płyta wmurowana jest w północną ścianę kaplicy.

LITERATURA

Architektura gotycka w Polsce, pod. red. T. Mroczko i M. Arszyńskiego, Warszawa 1995
Żabicki J. Leksykon zabytków architektury Lubelszczyzny i Podkarpacia, Arkady 2013
Strona internetowa: http://lublubelskie.pl/2017/02/piotrawin-gotycki-kosciol-prawda-pomieszana-z-legenda/

Piotrawin, kościół św. Stanisława i św. Tomasza

Piotrawin, kaplica