małopolskie
Libusza, kościół Narodzenia NMP
Marek SztorcLokalizacja: Libusza, pow. Gorlice (49.693584, 21.239356)
Budowa: początek XVI w.
Styl: późny gotyk
HISTORIA. W nocy z 14 na 15 lutego 1986 r. spłonął późnogotycki kościół w Libuszy, jeden z najcenniejszych zabytków architektury drewnianej w Polsce. Zbudowany został na początku XVI w. i do pożaru zachował się w prawie niezmienionej formie. Wyjątkiem była tylko dobudowa wieży przed 1609 r. Z pożaru ocalała tylko zakrystia oraz część belek prezbiterium i nawy. Strata byłat tym większa, że zniszczeniu uległa bardzo cenna polichromia stropów z 1523 r., ścian z 1601 r. oraz późnogotycki tryptyk z początku XVI w. Zarówno polichromia na stropie jak i tryptyk przypisywane są Mistrzowi tryptyku z Wójtowej. W 1996 r. staraniem Mariana Korneckiego, miłośnika i znawcy architektury drewnianej, rozpoczęto wierną rekonstrukcję świątyni. Niestety w nocy z 2 na 3 lutego 2016 r. odbudowany juz kościół ponownie spłonął, przyczyną pożaru było zwarcie instalacji elektrycznej.
ARCHITEKTURA. Kościół zbudowany został w konstrukcji zrębowej, z wieżą o konstrukcji słupowej. Złożony jest z prezbiterium zamkniętego trójbocznie z zakrystią od północy oraz szerszej nawy z wieżą od zachodu. Prezbiterium i nawę nakrywa dach dwuspadowy o wspólnej kalenicy z wieżyczką na sygnaturkę. Wieża o pochyłych ścianach z izbicą, nakrytą dachem ostrosłupowym. Wnętrze nakryte jest stropami płaskimi, otwór tęczy jest prostokątny. Okna zamknięte są łukiem w ośli grzbiet, zaś portale od północy i południa zamknięte są łukami trójlistnymi w ośli grzbiet.
LITERATURA
Architektura gotycka w Polsce, pod red. T. Mroczko i M. Arszyńskiego, Warszawa 1995
Chrzanowski T., Kornecki M., Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej, [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Krasnowolski B., Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013
Łoziński J., Pomniki sztuce w Polsce, T. 1, Małopolska, Warszawa 1985
Strona internetowa: http://szlak.wrotamalopolski.pl/