małopolskie

Lokalizacja: Raciborowice, pow. Kraków (50.118870, 20.032565)
Budowa: około 1460-1476
Styl:  gotyk

HISTORIA. Kościół w Raciborowicach należy do grupy kościołów wzniesionych z fundacji Jana Długosza. Zbudowany został w dwóch etapach. W pierwszym etapie około 1460 r. wzniesiono prezbiterium, w drugim w latach 1471-76 dostawiono nawę z wolno stojącą dzwonnicą. W 2. połowie XIX w. została nadbudowana dzwonnica.

ARCHITEKTURA. Jest to kościół gotycki, murowany z cegły, z kamiennym detalem architektonicznym. Złożony jest z dwuprzęsłowego prezbiterium, zamkniętego ścianą prostą z zakrystią od północy oraz z szerszej nawy z kruchtą od południa. Na zewnątrz kościół opięty jest przyporami i nakryty dachami dwuspadowymi z wieżyczką na sygnaturkę z latarnią nad nawą. Wnętrze oświetlają okna ostrołukowe, w zachodniej fasadzie okno koliste. Portale ostrołukowe o profilowanych obramieniach. Wewnątrz prezbiterium nakryte jest sklepieniem krzyżowo-żebrowym, nawę nakrywa strop płaski, w kruchcie sklepienie krzyżowo-żebrowe, zaś w zakrystii kolebka. Na sklepieniach zworniki z herbami Jana Długosza (Wieniawa) i kapituły krakowskiej (Trzy Korony). Prezbiterium oddzielone od nawy ostrołukowym łukiem tęczy.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA jest przeważnie późnobarokowe z XVIII i XIX w. Kościół posiada jednak kilka starszych zabytków. W ołtarzu głównym znajduje się gotycki krucyfiks z około 1440 r. W arkadzie tęczy umieszczone są późnogotyckie rzeźby Matki Boskiej Bolesnej i św. Jana Ewangelisty z początku XVI w. W jednym z bocznych ołtarzy znajduje się przywieziony z Rzymu obraz Matki Bożej Różańcowej z 1626 r. Cenny jest gotycko-renesansowy obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem z 1526 r. Warto też zwrócić uwagę na dwa późnobarokowe konfesjonały z XVIII w., pochodzące z katedry krakowskiej, wykonane przez Antoniego Frączkiewicza. Przy kościele znajduje się wolnostojąca dzwonnica z dolną kondygnacją murowaną i górną drewnianą o konstrukcji słupowej, z nadwieszaną izbicą i ostrosłupowym hełmem z latarnią. W dolnej części dzwo9nnicy umieszczony jest ostrołukowy portal. W kruchcie znajduje się tablica fundacyjna z rzeźbioną postacią św. Małgorzaty i herbem Wieniawa oraz inskrypcją minuskułową.

Rzut poziomy za: Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982

LITERATURA

Architektura gotycka w Polsce, pod red. T. Mroczko i M. Arszyńskiego, Warszawa 1995
Chrzanowski T., Kornecki M., Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982
Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. I, Województwo krakowskie , z. 6, Powiat krakowski, Warszawa 1953
Krasnowolski B., Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł