małopolskie
Racławice Olkuskie, kościół Narodzenia NMP
Marek SztorcLokalizacja: Racławice Olkuskie, powiat Kraków (50.201524, 19.675891)
Budowa: 1511
Styl: późny gotyk
HISTORIA. Kościół w Racławicach Olkuskich należy do najlepszych przykładów późnogotyckiej drewnianej architektury sakralnej w Małopolsce. Zbudowany został w 1511 r. a w XVI w. dostawiono od zachodu wieżę.
ARCHITEKTURA. Drewniany o konstrukcji zrębowej, złożony z prostokątnej nawy i węższego, trójbocznie zamkniętego prezbiterium. Do prezbiterium od północy przylega zakrystia, zaś do nawy od południa kruchta i od zachodu wieża, która wzniesiona jest w konstrukcji słupowej, o pochyłych ścianach i nakryta dachem trójspadowym. Nawa i prezbiterium nakryte są wspólnym dachem dwuspadowym z wieżyczką na sygnaturkę o barokowym kształcie. Okap dachu wsparty jest na kroksztynach. Wnętrze nakrywają stropy płaskie, w nawie z zaskrzypieniami. Arkada tęczy jest ostrołukowa. Portale posiadają nadproża wycięte w ośli grzbiet, profilowane obramienia posiadają obramienia okienne.
WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ściany wewnątrz kościoła zdobi cenna manierystyczna polichromia powstała przed 1617 r. Najcenniejszym zabytkiem jest późnogotycka grupa Ukrzyżowania z początku XVI w. ustawiona na belce tęczowej. Inny późnogotycki zabytek, tryptyk Rodziny Marii został przeniesiony do Muzeum Archidiecezjalnego w Krakowie. Cennymi elementami wyposażenia są też późnobarokowe ołtarze.
Rzut poziomy za: Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013
LITERATURA
Chrzanowski T., Kornecki M., Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982
Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. I, Województwo krakowskie , z. 6, Powiat krakowski, Warszawa 1953
Kornecki M., Kościoły drewniane w Małopolsce, Kraków 1999
Krasnowolski B., Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013