małopolskie
Stary Sącz, kościół św. Trójcy, klarysek
Marek SztorcLokalizacja: Stary Sącz, pl. Św. Kingi 1 (49.5625, 20.636389)
Budowa: 1280-1332
Styl: gotyk
HISTORIA. Z osobą księżnej krakowskiej, św. Kingi wiąże się założenie miasta Starego Sącza oraz fundacja tamtejszego klasztoru klarysek. Księżna osiadła w nim po śmierci męża Bolesława Wstydliwego w 1279 r. Kościół ten jest budowlą gotycką i powstał w dwóch etapach, najpierw w latach 1280-87 wzniesiono korpus a następnie przed 1332 r. dobudowano prezbiterium.
ARCHITEKTURA. Kościół składa się więc z jednonawowego, wydłużonego korpusu i krótkiego, jednoprzęsłowego prezbiterium, zamkniętego pięciobocznie. Zachodnią elewację kościoła wieńczy wczesnobarokowy szczyt wykonany w XVII w. przez włoskiego muratora Jana de Simoni. Z dwuspadowego dachu nakrywającego korpus wyrasta późnobarokowa sygnaturka wykonana w 1779 r. według projektu Franciszka Placidiego. Wewnątrz część nawy wydzielono na kaplicę na parterze i oratorium zakonne na piętrze. Pozostała część nawy nakryta jest renesansowym sklepieniem krzyżowym. Do nawy od południa przylega XIV-wieczna kaplica św. Kingi nakryta sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Podobnym sklepieniem nakryte zostało prezbiterium, które od korpusu oddziela ostrołukowa tęcza. Ściany kościoła pokrywa polichromia z końca XVIII w., później częściowo przemalowana.
WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Na północnej ścianie prezbiterium zachowały się fragmenty polichromii o późnoromańskich reminiscencjach. Na bogate wyposażenie wnętrza składają się trzy barokowe ołtarze (w tym ołtarz główny), wykonane przez Baltazara Fontanę w 1596 r. Godna uwagi jest też barokowa ambona z 1671 r. o bogatej dekoracji snycerskiej z kompozycją Drzewa Jessego, które oplata korpus i baldachim. W kaplicy św. Kingi znajduje się barokowy ołtarz, w którym umieszczono gotycka rzeźbę św. Kingi z 1470 r.
Rzut poziomy za: Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013
LITERATURA
Architektura gotycka w Polsce, pod. red. T. Mroczko i M. Arszyńskiego, Warszawa 1995
Chrzanowski T., Kornecki M., Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982
Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. I, Województwo krakowskie, z. 11, Powiat nowosądecki, Warszawa 1953
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Krasnowolski B., Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013
Strona internetowa: www.klaryski.sacz.pl/