małopolskie
Wysocice, kościół św. Mikołaja
Marek SztorcLokalizacja: Wysocice, powiat Miechów 50.283938, 19.915339
Budowa: 1. ćw. XIII w.
Styl: romanizm
HISTORIA. Kościół w Wysocicach jest doskonałym przykładem rycerskiej fundacji sakralnej, dokonanej zapewne przez ród Odrowążów w 1. ćw. XIII w. Od czasu budowy kościół uległ tylko niewielkim przekształceniom, m.in. obniżono szczyty i poszerzono otwory okienne. Dlatego jego obecny wygląd jest bliski pierwotnemu.
ARCHITEKTURA. Kościół złożony jest z kwadratowej nawy i krótkiego prezbiterium zamkniętego półkolista apsydą, do którego dostawiona jest XVIII-wieczna zakrystia. Do nawy od zachodu przylega wieża ze skarbcem w przyziemiu i emporą na piętrze, otwartą do nawy niewielkimi otworami. Wieża w górnej kondygnacji przepruta jest biforiami. Kościół nakrywają dachy dwuspadowe z wieżyczką na sygnaturkę nad nawą. Hełm wieży i wieżyczka na sygnaturkę posiadają barokowe formy. Wewnątrz nawa nakryta jest stropem, prezbiterium sklepieniem kolebkowym z lunetami, zaś apsyda sklepiona jest hemisferycznie. Kościół posiada interesujący detal rzeźbiarski, na który składa się tympanon południowego portalu oraz statua Madonny. Płaskorzeźba w tympanonie przedstawia po środku Błogosławiącego Chrystusa na tronie, po lewej klęczącego biskupa a po prawej scenę Bożego Narodzenia. Statua Madonny na tronie, umieszczona jest we wschodnim szczycie i jest wyjątkowym zabytkiem w skali Polski.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA stanowią późnorenesansowe i barokowe ołtarze z XVII i XVIII w. oraz gotycka ambona z XV w.
Rzut poziomy za: Chrzanowski T., Kornecki M., Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982
LITERATURA
Chrzanowski T., Kornecki M., Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982
Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. I, Województwo krakowskie, z. 8, Powiat miechowski, Warszawa 1953
Krasnowolski B., Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013
Łoziński J., Pomniki sztuce w Polsce, T. 1, Małopolska, Warszawa 1985
Sztuka polska romańska i przedromańska do schyłku XIII w., pod. red. M. Walickiego, Warszawa br.
Świechowski Z., Katalog architektury romańskiej w Polsce, Warszawa 2009
Świechowski Z., Sztuka polska, t.I, Romanizm, wyd. Arkady 2006
