Niemcy
Drezno, kościół dworski Trójcy Przenajświętszej
Marek SztorcDresden, Hofkirche
Lokalizacja: Drezno (51° 3′ 13″ N, 13° 44′ 15″ E)
Budowa: 1739-1754
Architekt: Gaetano Chiaveri
Styl: późny barok
HISTORIA. Plany budowy katolickiej świątyni w luterańskiej Saksonii sięgają końca XVII w. W 1697 r. elektor Saksonii Fryderyk August I aby móc ubiegać się o polską koronę, przeszedł na katolicyzm. Po objęciu tronu polskiego jako August II Mocny, rozpoczął starania o wybudowanie w Dreźnie kościoła katolickiego. Budowę zrealizował dopiero w latach 1739-54 jego syn Fryderyk August II, w Polsce znany jako August III Sas. Projekt kościoła wykonał włoski architekt Gaetano Chiaveri, który do 1751 r. nadzorował prace budowlane. Jednym z jego pomocników był działający później w Polsce Francesco Placicdi. Konsekracji kościoła dokonał w 1751 r. nuncjusz apostolski w Polsce Alberico Archinto. Hofkirche jest dużych rozmiarów budowla, jego długość wynosi 92 metry, szerokość 54 metry, zaś wieża wysoka jest na 86 metry. Kościół przetrwał bez zmian do 13 lutego 1945 r. kiedy to w wyniku alianckich nalotów na Drezno kościół został częściowo zniszczony. Runęły sklepienia ale ocalała wieża i duża część elewacji zewnętrznych. Kościół został odbudowany do 1965 r. W 1980 r. został podniesiony do godności katedry diecezji drezdeńsko-misnieńskiej.
ARCHITEKTURA. Późnobarokowy kościół jest trójnawową bazyliką z obejściem wokół nawy głównej i czterema narożnymi kaplicami na przedłużeniu naw bocznych oraz kaplicą od zachodu. Od wschodu kościół poprzedza wieża. Nawę główną nakrywa spłaszczony dach dwuspadowy, również spłaszczone są dachy jednospadowe nakrywające nawy boczne i obejście. Elewacje zewnętrzne kościoła podzielone są zwielokrotnionymi pilastrami oraz kolumnami w przyziemiu wieży. Ściany naw bocznych przeprute są dwiema kondygnacjami okien, podobnie jak ściany nawy głównej, okna w każdym rzędzie posiadają inny wykrój. Od wschodu i zachodu znajdują sie półkoliste wnęki mieszczące rzeźby świętych. Ściany naw bocznych i naw głównej zwieńczone są balustradami, na których ustawione są figury apostołów, ewangelistów i świętych. Łącznie kościół zdobi 78 rzeźbionych postaci, wykonanych przez Lorenzo Mattiellego i kierowany przez niego warsztat w latach 1738-52. Wieża podzielona jest na cztery kondygnacje wydatnymi gzymsami. Dwie dolne kondygnacje włączone są w korpus kościoła, dwie górne są ażurowe. Każda kondygnacja opięta jest licznymi kolumnami. Wieżę wieńczy baniasta kopułka z krzyżem. Wnętrza kościoła nakryte sa sklepieniami kolebkowymiz lunetami na gurtach. Nawa główna zamknięte jest z obu stron półkoliście. Otwarta jest do naw bocznych półkolistymi arkadami, powyżej znajdują się empory, także zamknięte półkoliście. Ściany nawy głównej rozczłonkowane są kolumnami na wysokich cokołach, równych wysokością arkadom międzynawowym. Ściany naw bocznych podzielone są parami pilastrów dźwigających wydatny gzyms z belkowaniem.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Mimo zniszczeń wojennych we wnętrzu zachowało się sporo późnobarokowych elementów wyposażenia, pochodzących z czasu budowy kościoła. W ołtarzu głównym umieszczony jest obraz Wniebowstąpienia Chrystusa namalowany w 1752 r. przez Antona Raphaela Mengsa, w nawie głównej znajduje się ambona z 1722 r., będąca dziełem Balthasara Permosera (1722), na chórze ustawione są organy wykonane przez Gottfrieda Silbermanna w latach 1750-53. W lewej nawie znajduje się barokowa rzeźba św. Jana Chrzciciela, XVII-wieczne dzieło Francesco Mochi. W kaplicy pamięci umieszczona jest Pieta wykonana współcześnie z miśnieńskiej porcelany. W krypcie kościoła pochowani są członkowie rodu Wettinów m.in. król Polski August III Sas. Znajduje się tam też urna z sercem jego ojca, króla Polski Augusta II Mocnego.
Rzut poziomy za: https://www.deutsche-digitale-bibliothek.de/
LITERATURA
Kłopotowski A., Drezni i Saksonia. Przewodnik, wyd. Helion 2016
Adamiak J., Pillep R., Zabytki Architektury i sztuki NRD, Przewodnik, wyd. ARKADY 1989
Strona internetowa: https://de.wikipedia.org/wiki/Katholische_Hofkirche