Niemcy

Greifswald, kościół św. Jakuba
Greifswald, kirche St. Jacobi

Lokalizacja: Greifswald, Jacobiturmstrasse 28 (54.313292, 13.093029)
Budowa:  1280 - 1420
Styl: gotyk

HISTORIA. Pierwsza wzmianka o kościele św. Jakuba pochodzi z 1275 r. kiedy to książę pomorski Barnim I przekazał patronat nad świątynią szpitalowi św. Ducha. W 1280 r. rozpoczęto budowę obecnego kościoła jako dwunawowej hali bez prezbiterium. Dopiero około 1400 r. przebudowano korpus kościoła na trójnawowy i nakryto go sklepieniem oraz dobudowano prezbiterium. Około 1420 r. podwyższono wieżę i nakryto ją ostrosłupowym hełmem. W 1461 r. wybuchł pożar, który uszkodził kościół i zniszczył jego wyposażenie.  W czasie wojny 30-letniej kościół służył jako magazyn zboża i mąki. Jako magazyn był też wykorzystywany w czasie wojny północnej w latach 1700-1721 i w czasie wojen napoleońskich. W 1955 r. pożar uszkodził wieżę i organy.

ARCHITEKTURA. Wczesnogotycki kościół złożony z trójnawowego, pięcioprzęsłowego halowego korpusu, którego nawa główna jest znacznie szersza od bardzo wąskich naw bocznych oaz z węższego dwuprzęsłowego prezbiterium zamkniętego pięciobocznie. Od zachodu do korpusu nawowego dostawiona jest masywna wieża a od południa do prezbiterium przylega zakrystia. Na zewnątrz kościół opięty jest uskokowymi przyporami, pomiędzy którymi rozmieszczone są duże trójdzielne ostrołukowe okna. Kościół nakrywają dachy dwuspadowe. Masywna wieża zbudowana jest na planie kwadratu, jej dwie najwyższe kondygnacje rozczłonkowane są ostrołukowymi blendami i nakrywa ją hełm ostrosłupowy. Do wnętrza prowadzi trzy gotyckie portale ostrołukowe o uskokowych ościeżach i archiwoltach. Największy z nich znajduje się w przyziemiu wieży a dwa pozostałe prowadzą do korpusu nawowego od południa. Wewnątrz okrągłe filary wspierają sklepienia krzyżowo-żebrowe. Nawa główna otwarta jest do naw bocznych ostrołukowymi arkadami.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Kościół praktycznie pozbawiony jest zabytkowego wyposażenia. Wyjątkiem jest romańska chrzcielnica z 2. połowy XIII w. Ambona w nawie jest neogotycka i powstała w 1885 r. Na sklepieniu nawy głównej zachowało się malowidło z około 1410/1420 z przedstawieniem Chrystusa na majestacie. Na ścianach kościoła znajduje się kilkadziesiąt gotyckich płyt nagrobnych.

LIETERATURA

Adamiak J., Pillep R., Zabytki Architektury i sztuki NRD, Przewodnik, wyd. Arkady 1989
Baier G., Ende H., Mecklenburg-Vorpommern. Knaurs Kulturführer in farbe, München 1991

Greifswald, kościół św. Jakuba

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł