śląskie

Lokalizacja: Siewierz, ul. Sciegna 1 (50.456051, 19.230893)
Budowa: przełom XI i XII w.
Styl: romanizm

HISTORIA. Kościół w Siewierzu został zbudowany na przełomie XI i XII w. na potrzeby grodu kasztelańskiego i rozwijającej się przy nim osady targowej. Chociaż kościół po raz pierwszy wzmiankowany był w XIV w. to jego wcześniejsze datowanie nie budzi żadnych wątpliwości. Na czas budowy wskazuje typ układu przestrzennego oraz szczegóły kamieniarki. W latach 50-tych XX w. kościół został poddany pracom rekonstrukcyjnym. Usunięto wtedy przypory i kruchtę oraz odsłonięto resztki malowideł na ścianach. Obecnie pełni funkcję kościoła cmentarnego.

ARCHITEKTURA. Romański kościół murowany z kamienia, złożony jest z prostokątnej nawy, zamkniętej od wschodu apsydą. Pierwotnie w nawie znajdowała się empora. Jej istnienie może potwierdzać budowę kościoła przy ośrodku władzy kasztelańskiej. Wnętrze oświetla kilka wąskich otworów, zamkniętych półkoliście. W zachodniej ścianie znajduje się romański portal zamknięty półkoliście z gładką płytą tympanonu. Na zewnątrz nawę nakrywa dach dwuspadowy. Wewnątrz nawa nakryta jest sklepieniem kolebkowym, które w XVIII w. zastąpiło płaski strop drewniany. Apsyda nakryta jest konchą, której podstawę stanowi profilowany gzyms.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Na ścianach apsydy zachowały się fragmenty malowideł z XII w. przedstawiające postacie apostołów lub orantów. Z pierwotnego wyposażenie zachował się stipes ołtarza, czyli podstawa mensy ołtarzowej.

Rzut poziomy za: Świechowski Z., Katalog architektury romańskiej w Polsce

LITERATURA

Pilch Z., Leksykon Zabytków Górnego Śląska, Warszawa 2008
Sztuka polska romańska i przedromańska do schyłku XIII w., pod. red. M. Walickiego, Warszawa br.
Świechowski Z., Katalog architektury romańskiej w Polsce, Warszawa 2009
Świechowski Z., Sztuka polska, t.I, Romanizm, wyd. Arkady 2006

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł