Słowacja
Bratysława, kościół św. Jana z Mathy, trynitarzy
Marek SztorcLokalizacja: Bratysława, Župné námestie 11 (48.146162, 17.106622)
Budowa: 1717 - 1727
Budowniczy: Johann Lucas von Hildebrandt?
Styl: późny barok
HISTORIA. Kościół został zbudowany w latach 1717-1727 dla trynitarzy, zakonu utworzonego dla wykupu chrześcijańskich niewolników z muzułmańskiej niewoli. Autorstwo kościoła nie jest pewne ale przypuszczalnie projekt wykonał wybitny austriacki architekt Johann Lucas von Hildebrandt a prace budowlane prowadził Franz Jänggl, który wprowadził niewielkie korekty.
ARCHITEKTURA. Kościół późnobarokowy, złożony z eliptycznej nawy i wydłużonego prezbiterium, zamkniętego łukiem odcinkowym. Kościół poprzedza wklęsła, dwukondygnacjowa fasada, ujęta dwiema ukośnie ustawionymi wieżami i zwieńczona trójkątnym szczytem ze spływami wolutowymi. Fasada podzielona jest pilastrami i wydatnymi gzymsami z belkowaniem. W dolnej kondygnacji na osi usytuowany jest portal wejściowy zamknięty łukiem odcinkowym i zwieńczony grupą rzeźbiarką z symbolami Świętej Trójcy. Elewacje boczne także podzielone są pilastrami i przeprute dużymi oknami o różnorodnych formach. Ściany wewnątrz kościoła opięte są pilastrami, podtrzymującymi obiegający gzyms z belkowaniem. Eliptyczna nawa ujęta jest po bokach płytkimi wnękami na pomieszczenie ołtarzy. Nawa nakryta jest kopuła a prezbiterium nakrywa sklepienie kolebkowe z lunetami.
WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Kościół posiada bogaty późnobarokowy wystrój i wyposażenie wnętrza. Na sklepieniu prezbiterium i w kopule widnieją iluzjonistyczne freski, których autorem jest Antonio Galli da Bibiena. Ołtarz główny wykonał Gaetano Antonio Bussi. W polu środkowym ołtarza umieszczony jest obraz przedstawiający scenę Wykupu chrześcijańskich niewolników z rąk muzułmanów przez św. Jana z Mathy i św. Felixa z Valois, który namalował Franz Xaver Palk w 1745 r. W ołtarzach bocznych kościoła umieszczone są godne uwagi rzeźby i obrazy. Około połowy XVIII w. powstały też ambona, organy i chrzcielnica.
Rzut poziomy kościoła za: Sakralna architektura na Slovensku, op. zb., Komarno 1996
LITERATURA
Sakralna architektura na Slovensku, opr. zb., Komarno 1996
Strona internetowa: http://www.trojica.sk (dostęp 24.11.2018)