świętokrzyskie

Pińczów, kościół Nawiedzenia NMP, reformatów

Lokalizacja: Pińczów, ul. Klasztorna 28 (50.518126, 20.530994)
Budowa: przed 1615 - 1619
Styl: późny renesans, wczesny barok

HISTORIA. W końcu XVII w. Pińczów przeszedł na własność biskupa krakowskiego, Piotra Myszkowskiego. Usunął on z miasta arian, którzy uczynili z Pińczowa w 2. połowie XVI w. ważne centrum religijno-kulturalne, zwane Ateny Polskie. Biskup Myszkowski założył na wschód od starego miasta Nowe Miasto Mirów. Jeszcze przed 1615 r. Zygmunt Myszkowski, marszałek wielki koronny, rozpoczął na Mirowie budowę murowanego kościoła, którą ukończono po 1619 r. Pierwotnie kościół posiadał dwuwieżową fasadę, która została przekształcona po przejęciu kościoła przez reformatów.

ARCHITEKTURA. Kościół posiada cechy architektury późnorenesansowej i wczesnobarokowej. Złożony jest z wydłużonej, pięcioprzęsłowej nawy i krótkiego prezbiterium, zamkniętego półkoliście. W zamknięciu prezbiterium znajduje się dawny chór zakonny, oddzielony ołtarzem głównym. Po obu stronach nawy dostawione są kwadratowe kaplice kopułowe, od północy św. Jana Nepomucena i od południa Pana Jezusa. Od zachodu przylegają dwie wieże, silnie wysunięte w stosunku do bocznych ścian. Fasada rozczłonkowana jest uproszczonymi pilastrami i zwieńczona wczesnobarokowym szczytem. Wnętrze kościoła nakryte jest sklepieniami kolebkowymi, ozdobionymi dekoracją stiukową. Ściany rozczłonkowane są pilastrami, otwór tęczowy zamknięty jest półkoliście, kaplice i empora chóru muzycznego otwarte są do nawy również półkolistymi arkadami. Do wnętrza kościoła prowadzą późnobarokowe portale.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA jest przeważnie barokowe i pochodzi z XVII-XVIII w. Ołtarz główny jest barokowy z około 1683 r., uzupełniony w 1. połowie XVIII w. o bramki prowadzące do chóru zakonnego. W polu głównym umieszczony jest krucyfiks barokowy na tle obrazu z Matką Boską i św. Janem, w zwieńczeniu Pieta z około 1700 r. Pozostałe ołtarze boczne są późnobarokowe i powstały w połowie XVIII w. W lewym ołtarzu umieszczony jest XVI-wieczny obraz Matki Bożej Mirowskiej, namalowany być może w krakowskiej pracowni Dolabelli. Nietypowo usytuowana po prawej stronie ambona pochodzi z XVII w., organy i stalle są późnobarokowe z XVIII w., konfesjonały barokowe z XVII w. Także z XVII-XVIII w. pochodzą liczne obrazy zawieszone na ścianach kościoła.

LITERATURA

Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. III, Województwo kieleckie, z. 1, Powiat pińczowski, Warszawa 1957
Strona internetowa: https://sanktuariummirowskie.com.pl (dostęp 18.04.2022)

Pińczów, kościół Nawiedzenia NMP, reformatów

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł