świętokrzyskie

Stróżyska, kościół Wszystkich Świętych

Lokalizacja: Stróżyska, powiat Busko Zdrój (50.338896, 20.771973)
Budowa: 1378
Styl: gotyk, neogotyk

HISTORIA. Kościół został zbudowany w 1378 r. z fundacji Michała ze Stróżysk o czym mówi napis na tablicy erekcyjnej umieszczonej wewnątrz wieży. W końcu XIX w. gotyckie prezbiterium zostało zastąpione neogotyckim. W latach 1895-96 dobudowano również dwie kaplice boczne, tworzące rodzaj transeptu.

ARCHITEKTURA. Kościół złożony jest w części gotyckiej z trójprzęsłowej nawy i masywnej wieżą od zachodu, a część neogotycka składa się z dwuprzęsłowego prezbiterium i kaplic bocznych w formie ramion transeptu. Wieża podzielona na trzy kondygnacje nakryta jest hełmem o barokowej formie z latarnią. Ściany kościoła na zewnątrz opięty są przyporami. Nad nawą, prezbiterium i kaplicami dachy dwuspadowe. Do przedsionka pod wieżą prowadzą od południa i północy dwa ostrołukowe portale, nad portalem północnym umieszczona jest tarcza z herbem Półkozic opatrzonym klejnotem. Zachowały się też pierwotne okna korpusu, obustronnie rozglifione z maswerkami. Wewnątrz nawa nakryta jest sklepieniami wspartymi na dziesięciobocznym filarze, od zachodu krzyżowo-żebrowymi, od wschodu trójodporowymi. Arkada tęczy zamknięta jest łukiem ostrym.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA pochodzi głównie z XVIII w. W rokokowym ołtarzu głównym umieszczony jest późnobarokowy krucyfiks i rokokowy obraz Koronacji Matki Boskiej oraz późniejsze rzeźby świętych. Rokokowe są również ołtarze boczne, ustawione przy tęczy z XVIII-wiecznymi obrazami Matki Bożej z Dzieciątkiem i św. Józefa oraz ambona i drewniany chór muzyczny, który posiada wygięty parapet i wsparty jest na czterech słupach.

LITERATURA

Architektura gotycka w Polsce, pod. red. T. Mroczko i M. Arszyńskiego, Warszawa 1995
Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. III, Województwo kieleckie, z. 1, Powiat buski, Warszawa 1957

Stróżyska, kościół Wszystkich Świętych

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł